تحلیلی بر رابطه سنجه های مصلحت در حقوق ایران و منفعت عمومی در حقوق غرب

محمدرضا ویژه; محمدمهدی ولدخانی

تحلیلی بر رابطه سنجه های مصلحت در حقوق ایران و منفعت عمومی در حقوق غرب

Publish place: Quarterly Journal of Comparative Laws of Islam and West، Vol: 7، Issue: 3

Publish Year: 1399

نوع سند: مقاله ژورنالی

زبان: Persian

This Paper With 32 Page And PDF Format Ready To Download

دریافت فایل کامل Paper

Certificate
من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

https://civilica.com/doc/1172810

شناسه ملی سند علمی:

JR_CSIW-7-3_009

تاریخ نمایه سازی: 23 فروردین 1400

Abstract:

تجربیات سال های ابتدایی انقلاب اسلامی موجب شد که قاعده «مصلحت» با تاسیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در ساختار نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران نهادینه شود. از سوی دیگر مفهوم منفعت عمومی سابقه طولانی تری در نظام حقوقی کشورهای غربی دارد. با توجه به اینکه غایت نهایی حکمرانی و مدیریت امور عمومی، تامین منفعت عمومی است و این منافع باید با تکیه بر اقتدار عمومی در جامعه اعمال گردد، ضابطه‌مندی این مفهوم و همچنین مصلحت از طریق سنجه‌های ارزیابی آنها اهمیتی وافر دارد. در این پژوهش ضمن تبیین سنجه‌های این دو مفهوم، ارتباط میان آنها مورد تحلیل قرار گرفته و این نتیجه حاصل شده است که مدل سنجش مصلحت با ابتناء بر اصول شریعت، عملگرایی همراه با معناگرایی را معرفی میکند برخلاف روش سنجش منفعت عمومی که عملگرایی مبتنی بر نگاه مادی را ترویج مینماید. براین مبنا، روش سنجش مصلحت، پیچیدگی مثبت بیشتری نسبت به روش سنجش منفعت عمومی دارد. البته نکات مثبتی چون پر رنگ دیده شدن جبران برای اعمال زیان بار نامتناسبی که در نتیجه تشخیص موضوع بر صاحب حق وارد شده، در روش سنجش منفعت عمومی دیده می‌شود.

Keywords:

مصلحت , منفعت عمومی , سنجه , ضابطه مندی , معناگرایی , مادی گرایی

Authors

محمدرضا ویژه

دانشیار گروه حقوق عمومی و بین الملل، دانشکده

محمدمهدی ولدخانی

دانشجوی دکتری حقوق عمومی، دانشکده حقوق و

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :

1) ابن منظور،1408ق، لسان العرب، بیروت، داراحیاء التراث العربی. ...
2) ایزدهی، سید سجاد، 1392ش، ضوابط مصلحت در فقه شیعه، ...
3) -------------، 1393ش، مصلحت در فقه سیاسی شیعه، تهران، پژوهشگاه ...
4) بالوی، مهدی، بیات کمیتکی، مهناز، 1396ش، دولت حق بنیاد، ...
5) البوطی، محمدسعیدرمضان، 1384ش، مصلحت و شریعت، مبانی، ضوابط و ...
6) بیات کمیتکی، مهناز، بالوی، مهدی، 1396ش، روش حل تعارض ...
7) تولایی، علی، 1391ش، نگرشی تاریخی بر جایگاه مصلحت در ...
8) حاج زاده، هادی ،1393ش، مفهوم منفعت عمومی، گزارش پژوهشی ...
9) حبیب نژاد، سید احمد، 1383ش، تشخیص مصلحت در آینه ...
10) حرعاملی، محمد بن حسن، 1398ق، وسائل الشیعه، تهران، مکتب ...
11) حکیم، محمدتقی، 1979م، الاصول العامه للفقه المقارن، قم، موسسه ...
12) جباری، جواد، شیبانی، عادل، 1395ش، اندیشه منفعت عمومی در ...
13) الجوهری، اسماعیل بن حماد،1404ق، صحاح اللغه، بیروت، دارالعلم. ...
14) (امام) خمینی، روح الله، 1415ق، البیع، تهران، موسسه نشر ...
15) راسخ، محمد، 1393ش، مفهوم مصلحت عمومی؛ حق و مصلحت ...
16) راسخ، محمد، بیات کمیتکی، مهناز، 1391ش،مصلحت در ترازوی عدالت، ...
17) رحمت الهی، حسین، پناهی بروجردی، زهرا، 1390ش، بررسی تطبیقی ...
18) دهخدا، علی اکبر، 1377ش،لغتنامه ، تهران، دانشگاه تهران. ...
19) دهقان چاچکامی، حمید، 1390ش،جایگاه مصلحت در قانونگذاری کیفری ایران، ...
20) سبحانی، جعفر، بی تا، فروغ ابدیت، قم، مرکز انتشارات ...
21) صرامی، سیف الله، 1380ش، احکام حکومتی و مصلحت، تهران، ...
22) صدر، سید محمدباقر، 1399ق، اقتصادنا، بیروت، دارالتعارف المطبوعات. ...
23) فیاض، محمد اسحاق، 1410ق، محاضرات فی اصول الفقه، تقریرات ...
24) عباسی، بیژن، 1389ش، حقوق اداری، تهران، دادگستر. ...
25) علیدوست، ابوالقاسم، 1394ش،فقه و مصلحت، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و ...
26) عمید زنجانی، عباسعلی، 1386ش، قواعد فقه بخش حقوق عمومی، ...
27) ----------------، 1384ش، قواعد فقه سیاسی (مصلحت)، تهران، امیرکبیر. ...
28) کلینی، محمد بن یعقوب، بی تا، الکافی، ترجمه و ...
29) گرجی ازندریانی، علی اکبر،1395ش، حقوقی سازی سیاست، تهران، خرسندی. ...
30) مرادی برلیان، مهدی، 1392ش، اصل تناسب در نظام حقوقی ...
سنجه های تشخیص مصلحت نظام از منظر فقه سیاسی اسلام [مقاله ژورنالی]
32) میراحمدی، منصور، 1393ش، ملاحظاتی بر چالش های فقه سیاسی، ...
33) منصوریان، ناصرعلی، شیبانی، عادل، 1395ش، مفهوم منفعت عمومی و ...
34) Aleinikoff‌, T. A.,(1987) "Constitutional‌ Law in the Age of ...
35) Alec Stone Sweet, Jud Mathews,(2008) Proportionality Balancing and Global ...
36) Alexy, R.,(2002) A Theory‌ of‌ Constitutional Rights, Oxford: Oxford ...
37) Bickel, Alexander,(1962).The Least Dangerous Branch: The Supreme Court At The Bar Of Politics ,62–63 ...
38) Cf. Ian Turner, (2006) Judicial Review, Irrationality and the Review of ...
39) Cohen-Eliya , Iddo Porat,(2010) American balancing and German proportionality: The ...
40) Dennis v.United States, (2009) Noted in Tsakyrakis, No 341 ...
41) Evans, S. and Stone A., (2007) “Balancing and Proportionality: ...
42) Gardbaum, s .(2007), Limiting Constitutional Rights, UCLA Law Review,Vol ...
43) Gerards ,Janneke,(2013) How to improve the necessity test of ...
44) Klatt Matthias , Meister Moritz, (2012) Proportionality—a benefit to human ...
45) Law, D.,(2005) "Generic Constitutional‌ Law‌", Minnesota Law Review, Vol.89. ...
46) Meyerson, D.,(2007) "Why Courts Should Not Balance Rights against ...
47) P.singh, M.,(2001)German Administrative Law in Common Law Perspective, Springer. ...
48) Poto,M, (2007)The Principe of Proportionality in Comparative Perspective, German ...
49) Rivers, J.,(2006) "Proportionality‌ and‌ Variable‌ Intensity of Review", Cambridge ...
50) Soltsyak v. Russia (2011), appl. no. 466/05, available at http://www.echr.coe.int/eng). ...
51) The Former King of Greec and Others v. Greec,(2000) ...
52) Thomas,R. ,(2000) Legitimate Expectations and Proportionality in Administrative Law, ...
53) Van Gerven, W.,(1999) "The Effect of Proportionality on the ...

نمایش کامل مراجع