بررسی اثر مقادیر مختلف نیتروژن و ازتوبارور بر رشد و عملکرد نخود (Cicer arietinum L.)

به منظور بررسی اثر کودهای نیتروژنه بیولوژیکی و شیمیایی بر خصوصیات مرفولوژیکی و عملکرد و اجزای عملکرد نخود (Cicer arietinum L.) رقم بیوه‌نیج، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در شرایط دیم، در روستای طلسم شهرستان دالاهو، استان کرمانشاه در سال زراعی 92-1391 اجرا شد. عامل‌ها کود نیتروژن (در چهار سطح شامل نصف کود پایه، کود پایه، 5/1 برابر کود پایه و شاهد (بدون مصرف کود)) با کود پایه 30 کیلوگرم در هکتار از منبع کود اوره به عنوان کرت اصلی (مصرف در زمان کاشت) و کود زیستی ازتوبارور (در چهار سطح شامل نصف کود پایه، کود پایه، 5/1 برابر کود پایه و شاهد (بدون مصرف کود)) به‌صورت تلقیح بذری با کود پایه 100 گرم در هکتار به عنوان کرت فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که اثر تیمارها بر عملکرد ماده خشک، عملکرد دانه، شاخص برداشت، وزن صد دانه، تعداد دانه در مترمربع، درصد پروتئین دانه، تعداد شاخه فرعی، تعداد غلاف در شاخه فرعی، تعداد و وزن دانه در شاخه فرعی، سطح برگ و وزن خشک برگ در مرحله ابتدای گلدهی معنی‌دار بود. بیشترین تولید ماده خشک کل (6730 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد دانه (1089کیلوگرم در هکتار) و تعداد دانه در مترمربع (1/293) در تیمار نصف کود نیتروژنه+کود پایه ازتوبارور به‌دست آمد. همچنین حداکثر وزن صد دانه (53/44 گرم) در تیمار کود پایه نیتروژن و عدم مصرف ازتوبارور و پروتئین دانه (12/26 درصد) در تیمار نصف کود نیتروژنه + 5/1 برابر ازتو‌بارور حاصل گردید. به‌طور کلی بررسی عملکرد دانه در این آزمایش نشان داد که با مصرف کود زیستی ازتوبارور، مصرف کود نیتروژنه شیمیایی در شرایط دیم حدود 50 درصد کاهش داشته است.

Keywords:

پروتئین دانه , دیم , کود بیولوژیک , کود شیمیایی