بررسی مدلهای اقلیمی و مرفولوژیکی برآورد دبیهای سیلابی در مناطق خشک و نیمه خشک

سیلاب یک رخداد طبیعی است که متاثر از عوامل متعددی است. مجموعه ای از عوامل اقلیمی، مورفولوژیک ، پوشش گیاهی و نحوه استفاده از اراضی، زمین شناسی و خاک فعالیتهای انسانی که در بروز سیلاب و تغییرات دبی های سیلابی تاثیر گذارند. با شناخت این عوامل و تعیین رابطه و تاثیرات آنها بر یکدیگر می توان به روابط ریاضی برای برآورد دبی های سیلابی در مناطق فاقد آمار آب سنجی دست یافت. با شناخت کامل و ارتباط عوامل موثر دقت مدلها افزایش خواهد یافت. از سوی دیگر با تقسیم منطقه موردمطالعه به بخشهای همگن هیدرولوژیک می توان قابلیت اعتماد مدلها را افزایش داد. بدین منظور در حوزه آبخیز دریاچه نمک جهت معرفی مناسب تین مدلهای برآورد سیلاب، با بررسی ایستگاه های آب سنجی منطقه 23 ایستگاه انتخاب گردیده و د حوضه های ایستگاه های مزبور، 19 عامل اقلیمی، مورفولوژیکی و زمین شناسی استخراج گردید. سپس با استفاده از تجزیه و تحلیل عاملی شش عامل با اهمیت انتخاب گردیده که مجموعا 92 درصد از تغییرات در داده های اصلی را توضیح می دهند. با استفاده از سه عامل اول، مساحت، ارتفاع متوسط و تعداد روزهای بارانی، مناطق همگن هیدرولوژیک طبق روش تجزیه و تحلیل خوشه ای مجزا گردیدند. البته وضعیت مجزا بودن گروه های همگن از طریق روش تجزیه و تحلیل متمایز کننده مورد بررسی قرار گرفت. با بکارگیری روش، رگرسیون چند متغیره و شش عامل منتخب مدلهای برآورد دبی با برگشتهای مختلف در دو حالت ارائه گردید، حالت اول برای کل بدون در نظر گرفتن مناطق همگن و حالت دوم مدلها درمناطق همگن ایجاد شده ارائه گردید که در نهایت دو دسته مدل بدست آمده مورد بررسی و مقایسه قرار گرفتند.