تبیین هستی‌شناسانه عالم اوسط در اندیشة کیمیایی حسن بن زاهد کرمانی

Publish Year: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 228

This Paper With 20 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IHCSP-7-14_004

تاریخ نمایه سازی: 24 فروردین 1400

Abstract:

تاریخ علم نگرش حال­محور به فلسفة علم، آن را صرفا ناظر بر علوم جدید مانند فیزیک و زیست­شناسی می­پندارد و بخش بزرگی از معرفت بشری مانند کیمیا را که در علم کنونی جایی ندارند، نادیده می­گیرد. این مقاله تلاش دارد با پرهیز از چنین نگرشی، به بررسی هستی­شناسانه ماهیت علم کیمیا نزد حسن بن زاهد کرمانی، کیمیاگر ایرانی سدة هشتم هجری بپردازد. آثار حسن بن زاهد، حاوی ساختاری قوی و اندیشه­ای منسجم در باب کیمیاست. تعریف کیمیا به عنوان عالم اوسط در اندیشة او نقش محوری دارد و مهم­تر آنکه کاربست این مفهوم که کیمیا عالم اوسط است شالودة نظام کیمیایی وی قرار گرفته است. ما در این نوشتار، ابتدا با بهره جستن از شواهدی از حکمت اسلامی، خارج از اندیشة حسن بن زاهد، در چند و چون عالم اوسط بودن کیمیا تأمل نموده­ایم و آنگاه با رویکرد هرمنوتیکی به متن آثار حسن بن زاهد، چهار دلیلی را که وی خود بر عالم اوسط بودن کیمیا اقامه کرده است، تشریح کرده­ایم.­ همچنین در این مقاله نشان داده­ایم که وجه وساطت کیمیا به عنوان عالم اوسط، تشابه و تناظر بین عوالم سه­گانه است و این تشابه و تناظر بر محمل عناصر چهارگانه و خواص آنها استوار شده است.

Keywords:

حسن بن زاهد کرمانی , کیمیا , عالم اوسط , عناصر چهارگانه

Authors

علی کاوسی رحیم

دانش اموخته دکتری تاریخ علم پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

رضا کوهکن

استاد یار ادیان عرفان موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • ابراهیمی دینانی، غلامحسین (1381). «برزخ در فلسفه و عرفان اسلامی»، ...
  • الیاده، میرچا (1392). هنر اسرارآمیز، ترجمة مینا غرویان، تهران: کتاب ...
  • بورکهارت، تیتوس (1387). کیمیا علم جهان علم جان، ترجمة گلناز ...
  • جابر بن حیان (2006م). مجموعة المصنفات فی­الخیمیاء و الاکسیر الاعظم، ...
  • جمالزاده، عبدالرضا (1383). «عالم کبیر و عالم صغیر»، فصلنامه دین ...
  • چیتیک، ویلیام (1394). عوالم خیال؛ ابن عربی و مسئله اختلاف ...
  • رشاد، علی اکبر (1395). «منطق طبقه­بندی علوم»، ذهن، شماره 65، ...
  • سزگین، فؤاد (1380). تاریخ نگارش­های عربی، جلد چهارم (کیمیا، شیمی، ...
  • شهرزوری، شمس­الدین محمد (1383). رسائل الشجرة الألـهیّة فی علوم الـحقائق ...
  • طغرائی، مؤیدالدین ابواسماعیل حسین بن علی (سدة پنجم هجری). مفاتیح­الرحمة ...
  • قدرت­اللهی، احسان؛ فرحناکی، مهدی (1390). «تناظر عالم صغیر و عالم ...
  • کاوسی­رحیم، علی؛ کوهکن، رضا؛ فرهمند، یونس (1391). «حسن بن زاهد ...
  • کدیور، محسن (1387). «ابن سینا و طبقه­بندی حکمت: تحلیل، تحقیق ...
  • کرمانی، حسن بن زاهد غریب (سدة هشتم هجری). مفتاح­الرموز، نسخة ...
  • کرمانی، حسن بن زاهد غریب (سدة هشتم هجری). منتخب مفتاح­الرموز، ...
  • لوری، پی­یر (1388). کیمیا و عرفان در سرزمین اسلام، ترجمه ...
  • لوری، پی­یر (1384). «کیمیا در آثار جابر بن حیان»، مجلّه ...
  • Bartlett, Robert Allen, (2006) Real Alchemy: A Primer of practical ...
  • Kouhkan, Reza (2012) »La cinquième nature comme voie d'accès à ...
  • Principe M. Lawrence (2011) «Alchemy Restored», ISIS, 102, 305-312. ...
  • Read, John, (1995) From Alchemy to Chemistry. Dover Publications Inc., ...
  • Weldon P. Stephen (2002) «Current Bibliography of the History of ...
  • نمایش کامل مراجع