«چندجهانی»، علمی یا فلسفی؟

علیرضا سبحانی; مهدی گلشنی

«چندجهانی»، علمی یا فلسفی؟

Publish place: Philosophy of Science، Vol: 5، Issue: 9

Publish Year: 1394

نوع سند: مقاله ژورنالی

زبان: Persian

This Paper With 28 Page And PDF Format Ready To Download

دریافت فایل کامل Paper

Certificate
من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

https://civilica.com/doc/1177759

شناسه ملی سند علمی:

JR_IHCSP-5-9_001

تاریخ نمایه سازی: 24 فروردین 1400

Abstract:

ثابت‌های بنیادی در مدل‌های استاندارد فیزیک ذرات و کیهان‌شناسی حیات در جهان ما را توضیح می‌دهند. هر گونه تغییری در این ثابت‌ها حیات را غیرممکن می‌‌کند. یکی از راه‌‌های توجیه این شرایط ایدة جهان‌های متعددی است که قوانین فیزیکی در هر یک از آن‌ها مستقلاً ساختاربندی شده است و ما در یکی از آن‌ها، که با پیچیدگی سازگار است، قرار گرفته‌ایم. از سوی دیگر ایدة چند‌جهانی، به طور طبیعی از بسیاری مدل‌های فیزیکی، اعم از این‌که مورد پذیرش قطعی قرار گرفته باشند (مثل نظریة نسبیت عام) یا در مقام نظر باشند (مثل نظریة ریسمان) نیز نتیجه می‌شود. با توجه به مشاهده‌ناپذیری و آزمون‌ناپذیری جهان‌های متعدد موجود در این نظریه‌ها، پرسش اصلی آن است که آیا چندجهانی معیار رایج علم را ارضا می‌کند؟ در این مقاله ضمن بحث در این باره، راه‌های متفاوتی را که منجر به علمی قلمداد ‌کردن این ایده می‌شود، بررسی می‌کنیم.

Keywords:

چندجهانی , معیارهای علمی , تمیز , ابطال‌پذیری , آزمون‌پذیری , پیش‌گویی

Authors

علیرضا سبحانی

استادیار گروه فیزیک دانشگاه سیستان و بلوچستان

مهدی گلشنی

استاد فیزیک، دانشگاه صنعتی شریف

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :

اکاشا، سمیر (1388). فلسفة علم، ترجمة هومن پناهنده، تهران: فرهنگ ...
برن، ژان (1357). فلسفۀ اپیکور، ترجمۀ ابوالقاسم پورحسینی، تهران: امیرکبیر. ...
پوپر، کارل (1372). واقعی‌گری و هدف علم، ترجمة احمد آرام، ...
پوپر، کارل (1388). منطق اکتشاف علمی، ترجمة سیدحسین کمالی، تهران: ...
شرف خراسانی، شرف‌‌الدین (1370). نخستین فیلسوفان یونان، تهران: آموزش انقلاب ...
کاپلستون، فردریک چارلز (1386). تاریخ فلسفه، جلد چهارم از دکارت ...
کوهن، تامس (1389). ساختار انقلاب‌های علمی، سعید زیباکلام، تهران: سمت. ...
گیلیس، دانالد (1387). فلسفة علم در قرن بیستم، حسن میانداری، ...
ویتگنشتاین، لودویگ (1380). پژوهش‌های فلسفی، فریدون فاطمی، تهران: مرکز. ...
Aguirre, A. (2007). ‘Making prediction in a multiverse: conundrums, dangers, ...
Alters, B. J. (1997). ‘Whose Nature of Science?’, Journal of ...
Ayer, A. J. (1946). Language, Truth and Logic, Dover: New ...
Barrau, A. (2008). ‘Physics in the multiverse’, at: arXiv: 0711. ...
Barrau, A. (unknown). ‘Quelques éléments de physique et de philosophie ...
Carnap, R. (1936). ‘Testability and Meaning’, Philosophy of Science, 3. ...
Carr, B and G. F. R. Ellis (2008). ‘Universe or ...
Cartwright, N and R. Roman Frigg (2007). ‘String Theory under ...
Derksen, A. A. (1993). ‘The Seven Sins of Pseudo-Science’, Journal ...
Ellis, G. F. R, U. Kirchner and W. R. Stoeger ...
Ellis, G. F. R. (1991). ‘Major Themes in the relalation ...
Ellis, G. F. R. (2006). ‘Issues in the Philosophy of ...
Ellis. G. and L. Smolin. (2009). ‘The weak anthropic principle ...
Goodman, N. (1978). Ways of Worldmaking, Indianapolis: Hackett. ...
Hansson. S. O. (2006). ‘Falsificationism Falsified’, Foundations of Science, 11. ...
Horgan, J. (1997). The End of Science: Facing the Limits ...
Howson, C and P. Urbach (1993). Scientific Reasoning: The Bayesian ...
Kitcher, P (1982). Abusing Science, The Case Against Creationis, Cambridge, ...
Kragh, H (2009). ‘Contemporary History of Cosmology and the Controversy ...
Kraye, J. (2005). The Philosophy of Italien Renaissance, Routledge History ...
Kuhn, T. S. (1970 a). The Structure of Scientific Revolutions, ...
Kuhn, T. S. (1970 b). ‘Logic of Discovery or Psychology ...
Kuhn, T. S. (1977). ‘Objectivity, Value Judgement and Theory Choice’, ...
Kuipers, T. (2007). ‘Introduction: Explication in philosophy of science’, in ...
Lakatos, I. (1970). ‘Falsification and the Methodology of Research Programmes’, ...
Lewis, D. (1986 a). Counter Factuals, Blackwell & Harvard University ...
Lewis, D. (1986 b). On The Plurarity of Worlds, Oxford: ...
Livio, M. and M. J. Rees (2005). ‘Anthropic Reasoning’, Science, ...
Lugg, A, Bunkum (1987). ‘Flim-Flam and Quackery: Pseudoscience as a ...
Mahner, M and M. Bunge (1977). Foundations of Biophilosophy, Berlin, ...
Mahner, M. (2007). ‘Demarcating science from non science, Handbook of ...
McMullin, Ernan (1992). The inference that makes science, Milwaukee: Marquette ...
Miller, Clyde Lee (2013), ‘Cusanus, Nicolaus [Nicolas of Cusa]’, The ...
Page, D. N. (2007). ‘Predictions and tests of multiverse theories’, ...
Palonen, V. (2008). ‘Bayesian Considerations on the Multiverse Explanation of ...
Popper, K. R. (1959). The Logic of Scientific Discovery, London: ...
Popper, K. R. (1963). Conjectures and Refutations, New York: Basic ...
Rees, M. (2000). Just Six Numbers, New York: Basic Books. ...
Rees, M. (2003). Our Cosmic Habitat, Princeton University Press. ...
Rees, M. J. (2007). ‘Cosmology and the multiverse’, in Carr. ...
Reisch, G. A. (1998). ‘Pluralism, Logical Empiricism, and the Problem ...
Resnik, D. B. (2000). ‘A Pragmatic Approach to the Demarcation ...
Rothbart, D. (1990). ‘Demarcating Genuine Science from Pseudoscience’, in P. ...
Shapere, D. (2000).‘Testability and Empiricism’, In Agazzi, Ei and Pauri, ...
Siitonen, A. (1984). ‘Demarcation of Science from the Point of ...
Smolin, L. (2007). ‘Scientific alternatives to the anthropic principle’, In ...
Smolin, L. (2008). The Trouble with Physics, London: Penguin. ...
Steinhardt, P. J. and N. Turok (2007). Endless Universe: Beyond ...
Stoeger, Ellis, and Kirchner (2006). ‘Multiverses and Cosmology: Philosophical Issues’, ...
Stoeger, W. R. (2006). ‘Retroduction, Multiverse Hypotheses and their Testability’, ...
Susskind, L and L. Smolin (2004). ‘Smolin vs. Susskind: The ...
Susskind, L. (2006). The Cosmic Landscape: String Theory and the ...
Tegmark, M. (2007). ‘The multiverse hierarchy’, In Carr. B (ed.), ...
Thagard, P. (1978). ‘Why Astrology is a Pseudoscience’, In P. ...
Vilenkin, A. (1998). ‘Unambiguous Probabilities in an Eternally Inflating Universe’, ...
Vollmer, G. (1993). ‘Wozu Pseudowissenschaften gut sind’ [What Pseudosciences Are ...
Weinberg, S. (2007). ‘Living in the multiverse’, in Carr. B. ...
Wittgenstein, L. (1922). Tractatus Logico–Philosophicus, Frankfurt: Suhrkamp, London: Roughtledge & ...

نمایش کامل مراجع