ساجده مرادی - دانشجوی دکتری آب و هواشناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
محمد حسین رضایی مقدم - استاد ژئومرفولوژی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

در این پژوهش جهت تحلیل زمانی و مکانی جزیرۀ حرارتی شهر ارومیه، تصاویر لندست مربوط به ماه اوت سال‌های 1989، 1998، 2011 و 2018 مورد استفاده قرار گرفت. جهت استحصال نقشه‌های جزیرۀ حرارتی، دمای سطح زمین با روش حد آستانۀ NDVI و قانون پلانک بر اساس محاسبات آرتیس‌ و کارناهان برای تصاویر TM و الگوریتم پنجرۀ مجزا برای تصویر OLI/TIRS محاسبه شد. با استفاده از تصاویر NDVI و نقشه‌های کاربری اراضی، ارتباط دمای سطحی با پوشش گیاهی و کاربری‌های مختلف مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد در طول مدت مورد مطالعه طبقات دمایی خنک و بسیار خنک، کاهش داشته و در اوت سال 2018 جزایر حرارتی جدیدی ایجاد شده است که به کارگاه‌های تولیدی، صنعتی، سوله‌ها و زمین‌های بایر در قسمت شرق، شمال‌شرق و جنوب شرق شهر مربوط است. بررسی روند تغییرات زمانی جزیرۀ حرارتی شهر ارومیه نشان داد که شاخص جزیرۀ‌ حرارتی روند افزایشی داشته است. این شاخص در سال 1989 با میزان 2/0 به 37/0 در سال 2018 رسیده است؛ بنابراین علاوه بر گسترش فضایی جزیرۀ حرارتی، شدت آن نیز افزایش داشته است.

جزیرۀ حرارتی, دمای سطح زمین, الگوریتم پنجرۀ مجزا, تغییرات کاربری, ارومیه