جعفر گوهرگانی - دانشجوی دکتری ارمنستان و محقق مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کهگیلویه و بویراحمد

خاک­های اغلب مناطق ایران جزء خاک­های آهکی محسوب می­شود. بالا بودن پ­هاش این نوع خاک­ها، باعث تثبیت عناصر غذایی در خاک و کاهش جذب توسط گیاه می­گردد. گوگرد یکی از محصولات صنایع جانبی پتروشیمی در کشور می­باشد و به عنوان یک ماده ارزان قیمت و فراوان در دسترس می­باشد. مصرف گوگرد در خاک به افزایش فرم محلول و قابل جذب عناصر غذایی مورد نیاز گیاه کمک می­کند. بهمنظوربررسیتأثیرگوگردومایه تلقیحتیوباسیلوسبر قابلیتجذب عناصر کم مصرف شامل روی، آهن و منگنز در خاک و همچنین در دانه گیاه کلزاآزمایشی بهصورتکرت­های دو بار خرد شده درقالبطرحبلوک­هایکاملتصادفیبا18تیمارشامل3سطحصفر ، 400 و800 کیلوگرمگوگرد درهکتاروسهسطح صفر ،2 و 4 کیلوگرممایه تلقیح تیوباسیلوس و دو سطح صفر و 20 تن ماده آلی با سه تکرار در یک خاک آهکی بهاجرادرآمد.نتایجتجزیهواریانس نشان داداثرسطوحمختلفگوگرد،مایه تلقیح تیوباسیلوسوماده آلی واثرمتقابلآنهابرصفات ذکر شده درسطح1% معنی­داربود، غلظت عناصر منگنز، روی و آهن به ترتیب 50/23، 73/3 و 03/13 میلی­گرم در کیلوگرم در تیمار 800 کیلوگرم گوگرد به همراه 4 کیلوگرم مایه تلقیح همراه با کود آلی در خاک باعث جذب بیشترین مقدار این عناصر گردید همچنین در دانه گیاه کلزا بیشترین مقدار جذب عناصر منگنز، روی و آهن به ترتیب 93/48، 40/41 و 93/97 میلی­گرم بر کیلوگرم در همین تیمار بدست آمد.

باکتری تیوباسیلوس, عناصر کم مصرف, کود حیوانی, گوگرد