امیررضا اصغری - دانشجوی دکتری تاریخ/ پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.

 به علت کافی­نبودن بارندگی در ایران بهره­گیری از منابع آب،نیازمند به ساخت انواع سازه‌های آبی از قبیل قنات، کانالهای آبیاری، بند و غیره بوده و چون ساخت این سازه‌ها نیاز به همکاری جمعی داشته و بالطبع بهره‌برداری از آب به‌دست­آمده نیز به صورت مشترک بوده‌است، به‌ناچار برای انجام این کارهای مشترک نیاز به رسم و راهی ‌داشته‌اند که شیوه کار و بهره‌گیری از آن کار مشترک را روشن کند.بدین منظور برای تقسیم عادلانه آب قوانین دقیقی وضع شده و  نهادهای گوناگونی به منظور تصحیح و نظارت بر حسن اجرای آنان تشکیل گردد.در نتیجه، پدیده کمبود آب در ایران به عنوان یک مسئله عمومی سبب شده تا مردم ایران برای آب ارزش بسیاری قائل شوند و برای جلوگیری از هدر رفت آن برنامه‌ریزی دقیقی از جمله اندازه‌گیری صحیح آب صورت گیرد. به این منظور مقیاسهای گوناگونی در ایران مورد استفاده قرار گرفت. همچنین سیستم­هایی نیز تحت عنوان آب‌پخشان یا مقسّم برای تقسیم عادلانه آب شکل گرفت.

قوانین تقسیم آب, مقیاسهای اندازه‌گیری, آب‌پخشان, سرریز