سیاست مذهبی صفویان و پیامد آن بر توسعة موقوفات حرم امام رضا(ع)

Publish Year: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 107

This Paper With 24 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JHRU-10-1_008

تاریخ نمایه سازی: 24 فروردین 1400

Abstract:

با تأسیس ﺳﻠﺴﻠﮥ صفوی، تشیع مذهب رسمی ایران اعلام شد و تغییر مذهب در قالب اصل سیاست مذهبی صفویان در این دوره پیگیری شد و به اجرا درآمد. در اجرای این منظور، شاهان صفوی با گسترش فرهنگ وقف و ایجاد موقوفات2، بقاع متبرکه را در جایگاه مکانی برای اشاﻋﮥ فرهنگ شیعه توسعه دادند و رونق بخشیدند. آستاﻧﮥ‌ مقدس امام‌رضا(ع) در مشهد، در حکم تنها آرامگاه از امامان شیعه در ایران، مهم‌ترین آستاﻧﮥ مذهبی تلقی شد و در مرکز توجه صفویان قرار گرفت. شاهان صفوی به‌شیوه‌های مختلف شامل اختصاص بودجه‌های دولتی، وقف و اعطاء سیورغالات و صدقات به گسترش آن اهتمام ورزیدند و منافع متعددی را از آن مدنظر قرار دادند. از نتایج مهم عملکرد آنان، افزایش موقوفات حرم امام‌رضا(ع) بود که در راستای ایجاد مرکزی برای اشاﻋﮥ فرهنگ شیعه، رونق و تداوم آن ادامه داشت. هدف این مقاله بیان کارکرد توسعة موقوفات حرم حضرت رضا(ع) است. رویکرد مقاﻟﮥ حاضر این است که هدف عمدﮤ سیاست مذهبی صفویان برای اشاﻋﮥ فرهنگ شیعه، با توﺳﻌﮥ اماکن مذهبی و ایجاد وقف و گسترش موقوفات تأمین شد. اجرای این سیاست در ارتباط با حرم امام‌رضا(ع) که با حمایـت درخور توجه سیاستمردان صفوی همراه شد، در کوتاه‌مدت و در آن عصر افزایش فضا، امکانات، سازمان اداری حرم و گسترش خدمات به زائران و مجاوران را به‌همراه داشت و در درازمدت،  پایایی و پویایی این سازمان را برای آینده تضمین کرد. در این مقاله، داده‌های منابع شامل وقف‌نامه‌ها و نسخه‌هایِ خطی استخراج‌شده‌اند؛ همچنین به نتایج پژوهش‌های منتشرشده در موضوع موقوفات حرم امام‌رضا(ع) توجه شده است و با استفاده از روش توصیفی‌تحلیلی، با نگرش تاریخی، گسترش موقوفات حرم امام‌رضا(ع) بررسی شده است.

Authors

زهرا طلایی

دانشجوی دکتری تاریخ ایران، انستیومطالعات ایرانی، دپارتمان تاریخ و مطالعات فرهنگی، دانشگاه آزاد برلین- آلمان

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • کتابنامه ...
  • الف. نسخه‌های خطی ...
  • . اعتمادالتولیه قاجار، صورت موقوفات ارض اقدس، کتابخانه و موزه ...
  • . صورت و سواد وقف‌نامه تمام املاک موقوفه آستان قدس ...
  • . فهرست و خلاصة وقف‌نامه‌های آستان قدس رضوی، کتابخانه و ...
  • . منجم‌باشی، عبدالمؤمن‌بن‌ابوالقاسم الحسینی، کتابچه موقوفات آستان قدس، سازمان کتابخانه‌ها، ...
  • ب. اسناد ...
  •  . اسناد موجود در مدیریت‌ امور اسناد و مطبوعات، سازمان ...
  • ج. نسخه‌های چاپ سنگی ...
  • . بسطامی، نوروز‌علی، (1315)، فردوس‌التواریخ، مشهد .نسخة چاپ سنگی اداره ...
  • . مستوفی، اسماعیل‌بن‌حبیب‌الله، (1317)، آثارالرضویه، تهران، نسخه چاپ سنگی اداره ...
  • د. کتاب‌ ...
  • . آقاجری، سیدهاشم، (1389)، مقدمه‌ای بر مناسبات دین و دولت ...
  •  . احمدی، نزهت، (1390)، در باب اوقاف عصر صفوی، تهران: ...
  •  . اسکندربیگ‌منشی ترکمان، (1377)، تاریخ عالم‌آرای‌عباسی، ویرایش محمداسماعیل رضوانی، ج2، ...
  •  . اعتمادالسلطنه، محمدحسن‌خان، (1363)، مطلع‌الشمس: تاریخ ارض اقدس و مشهد ...
  •  . امیرشیبانی، عبدالرضا، (1380)، سیمای وقف در خراسان: همراه با ...
  • . بیهقی، محمدبن‌حسین، (1374)، تاریخ بیهقی، مصحح خلیل‌خطیب رهبر، ج2، ...
  • . جهان‌پور، فاطمه، (1387)، تاریخ مکتب‌خانه‌ها و مدارس آستان قدس ...
  •  . صفت‌گل، منصور، (1381)، ساختار نهاد و اندیشه دینی در ...
  • . طومار عضدالملک، (1379)، سند وقف آستان قدس رضوی مورخ ...
  • طومار علی‌شاهی، بنیاد پژوهش‌های اسلامی، مشهد. شماره44829. ...
  • . عبدی‌بیگ شیرازی، (1369)، تکملةالاخبار، تصحیح عبدالحسین نوایی، تهران: نی. ...
  • . عطاردی، عزیزالله، (1371)، تاریخ آستان قدس رضوی،ج1، تهران: وزارت ...
  • . قمی، قاضی‌احمد، (1352)، گلستان هنر، ویرایش احمد سهیلی خوانساری، ...
  • . ------------، (1383)، خلاصةالتواریخ، ویرایش احسان اشراقی، ویرایش دوم، ج2، ...
  • . کاویانیان، محمد، (1354)، شمس‌الشموس یا انیس‌النفوس؛ تاریخ آستان قدس، ...
  • . محبوب‌ فریمانی، الهه، (1391)، تاریخ کتابخانة آستان قدس از ...
  • . مستوفی، محمد‌منشی، (1375)، زبدة‌التواریخ، ویرایش بهروز گودرزی، تهران: بنیاد ...
  • . مولوی، عبدالحمید، (1353)، پیش‌نویس فهرست موقوفات آستان قدس رضوی، ...
  • . مؤتمن، علی، (1348)، راهنما یا آستان قدس رضوی، مشهد: ...
  • و. مقاله‌ ...
  • . احمدی، نزهت، (1384)، «تشیع و وقف در عصر صفوی»، ...
  •  . --------، (1386)، «کارکرد موقوفات در گسترش مراسم مذهبی در ...
  • . حسن‌آبادی، ابوالفضل، (1382)، «تاریخچه تشکیلات اداری آستان قدس رضوی ...
  • . --------------، (1385)، «متولیان آستان قدس رضوی: از دوره صفویه ...
  • . --------------، (1391)، «بررسی تحلیلی جنبه‌هایی از مصارف موقوفات آستان ...
  • . بهروان، حسین، (1368)، «وقف در جامعه اسلامی»، مشکوه، ش25، ...
  • . خانی‌زاده، مهدی، (1391)، «معرفی یکی از موقوفات آستان قدس: ...
  • . خسروانی‌شریعتی، سیدمحمود، (1375)، «مروری بر وقف‌نامه‌های قرآن براساس نسخه‌های ...
  • .  رحیمی‌فر، مهناز، (1392)، «موقعیت اجتماعی واقفان در عصر صفویه ...
  • . سوزنچی‌کاشانی،علی و کاظم جهانگیری‌کلاته، (1391)، «موقوفات متولیان آستان قدس ...
  •  . عطاردی، عزیرالله، (1380)، «منابع موقوفات آستان قدس رضوی و ...
  • بررسی تحلیلی مراسم نخل بندی در دوره صفویه [مقاله ژورنالی]
  • . قصابیان، محمدرضا، (1385)، «دو وقف‌نامه دیگر»، وقف میراث جاویدان، ...
  • . مک چیسنی، رابرت. د، (1386)، «وقف و سیاست ملی ...
  • پایگاه اجتماعی واقفان املاک آستان قدس رضوی [مقاله ژورنالی]
  • .. Ṡefatgol, Manṡūr, (2003), In: Society and .Culture In the ...
  • نمایش کامل مراجع