ربابه رزاقی - دکترای جغرافیای سیاسی

امنیت منابع طبیعی، از جدیدترین ابعاد امنیتی محسوب می شود که باب های تازه ای برای توجه به آنها گشوده شده است. از دیدگاه امنیتی کاهش منابع طبیعی از جمله آب به دلیل پیامدهای اکولوژیکی و تاثیر این پدیده در بقای ارگانیک جمعیت کشور بسیار قابل توجه است. در بسیاری از کشورها اداره منابع آب رقابت های شدیدی را در میان گروه های داخلی که هرکدام دارای منافع و علایق خاص خود هستند، بر انگیخته است و سلطه و نظارت بر منابع آبی فراملی هر از گاهی باعث ایجاد تنش هایی میان کشورها شده است. روشن است که محل استقرار منابع آبی روی زمین به سهولت با مرزهای بین المللی مطابقت ندارد و در اختیار گرفتن آبی که چند کشور در آن سهیم هستند، غالبا مورد بحث و اختلاف است نمود تهدیدات آبی مرتبط با امنیت ملی کم نیستند و روز به روز نیز در حال افزایش می باشند این تهدیدها را میتوان به دو دسته داخلی و خارجی تقسیم نمود. تهدیدات داخلی بیشتر اداری، اقتصادی و فرهنگی است، مثل سوء مدیریت منابع آبی، نبود برنامه و استراتژی واضح و علمی در استفاده منابع آبی و نبود فرهنگ استفادە از منابع آبی از سوی شهروندان. تهدیدات خارجی هم بیشتر در زمینه منابع آبی مشترک در آبراههای بین المللی رخ می نماید.در نگاه به مسئله آب و پیامدهای آن مشخص شد که این پیامدها دامنه بسیار وسیعی داشته و در دو سطح پیامدهای امنیتی محلی و امنیت ملی قابل بررسی است. پیامدهای امنیتی در سطح محلی شامل تنش های قومی، محلی و نزاع، بحرانهای اجتماعی، بحران های اقتصادی، کاهش سکونتگاه ها و مشکلات زیست محیطی می شوند. پیامدهای امنیتی در سطح ملی شامل کاهش اعتماد به دولت مرکزی، تحمیل هزینه های اقتصادی، کاهش جذابیت توریستی، کاهش سرمایه گذاری بین المللی، القای تصویری مخدوش و فقیر از ایران در اذهان عمومی بین المللی، تهدید مشروعیت نظام به دلیل عدم توانایی در تأمین نیازهای ضروری مردم و مشکلات زیست محیطی می باشد.

بحران آب، امنیت زیست محیطی، امنیت ملی ، امنیت محلی