شیوا کرامتی - کارشناسی ارشد فناوری معماری،دانشگاه تهران

با پیشرفت علوم ریاضی و کامپیوتر در سه دهه اخیر امکان استفاده از روش های کارامد بهینه سازی در ساختمان فراهم شده است. به طوری که از دهه 90 به بعد همراه ساختن الگوریتم های بهینه سازی با برنامه های شبیه سازی ساختمان میسر گشته است بهینه سازی را می توان یافتن بهترین راه حل برای یک مسئله از میان پاسخ های موجود به طور اتوماتیک اطلاق کرد.در این مقاله که به روش توصیفی گرد اوری شده است تلاش بر ان بود که با انواع روشهای بهینه سازی تاریخچه کاربرد آنها در مسائل مربوط به طراحی معماری و ساختمان آشنا شویم. بهینه سازی شامل مراحل و تقسیم بندی های متفاوت است. در بین روش های تقسیم بندی الگوریتم های بهینه سازی آنهارا به سه دسته اداپتیو، غیر اداپتیو و پرتو تقسیم بندی می کنند که الگوریتم های تکاملی که جز الگوریتم های اداپتیو هستند و به دلیل ماهیت روش جست و جو که موجب صرفه جویی در زمان و همچنین هزینه های کامپیوتری و نیز یافتن پاسخ مناسب می گردد در بهینه سازی مسائل مربوط به ساختمان مناسب تر می باشد. الگوریتم های ژنتیک و سوارم جز این دسته از الگوریتم های بهینه سازی می باشد. از جمله کاربرد های بهینه سازی در ساختمان را می توان در زمینه انرژی،نور روز ،تاسیسات ،چیدمان فضا و سازماندهی سایت طبقه بندی کرد.در میان متغیرهای بهینه سازی آنها را می توا به دو دسته گسسته و پیوسته طبقه بندی کرد که در الگوریتم های با متغیرهای گسسته احتمال به دام افتادن الگوریتم در بهینه محلی و اشتباه در تلقی الگوریتم از جواب ممکن است رخ دهد.

بهینه سازی، مراحل فرایند بهینه سازی،تقسیم بندی بهینه سازی،بهینه سازی در ساختمان،متغیرهای گسسته و پیوسته