محمد جلالیان - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری منظر، موسسه آموزش عالی حافظ شیراز
وحید بازوبند - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری منظر، موسسه آموزش عالی حافظ شیراز

موضوع توسعه پایـدار و خصوصـا توسـعه پایـدار شهری، پـس از کنفـرانس ریـو بـه یکـی از مهمتـرین دغدغه برنامه های سیاستگذاران و ریزان تبدیل شـد. شهرها بخش مهمی از انداز فضایی پایداری محسـوب گشـته و توسـعه در بسـتر شـهرها صورت می بنابراین میگیرد، آنها را میتوان اصلیتـرین بستر برای توسعه پایداردانست.با گسترش جمعیت شهرنشینی و ازدیاد تمایل به زندگی جمعی، تأثیرات متقابل انسان و محیط به طرز چشمگیری افزایش پیدا کرده؛ به طوریکه معرف یک رابطه دوطرفه میان ویژگی های محیط شهری از یک سو وادراک، شناخت، ارزیابی و رفتار انسانی از سوی دیگر شده است از آنجایی که منظر شهری عامل مهمی در ارتقاء درک شهروندان از محیط و تصویر ذهنی جامعه از خویش است، لازم است در تمام ابعاد توسعه یک شهر پایدار بوده و متضمن حیات اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی نسل های آتی باشد . بر پایه مطالعات جدید، در دستیابی به توسعه پایدار، بر طراحی شهری به عنوان ابزاری برای تعریف منظر شهری پایدار با توجه به ویژگی های اجتماعی و محیطی تأکید شده است. لذا هدف این پژوهش، تبیین پارادیم های منظر پایدار شهری و گونه های آن در تعامل انسان شهرنشین و محیط در چهارچوب قواعد و سیاست های طراحی شهری است؛ به طوری که بتواند پاسخی برای این پرسش باشد که طراحی شهری با ارائه چه استراتژی قادر است منظر شهری را در همه زمینه های خود (منظر عینی، ذهنی و ذهنی- ارزیابی) با ادراک انسان و پایداری اجتماعی همسو سازد؟ در این پژوهش با بهره گیری از روش توصیفی- تحلیلی نقش طراحی شهری پایدار در خصوص ویژگیهای منظر عنوان و راهکارهای دستیابی به منظر پایدار شهری مشخص شده است. در نهایت می توان به روشنی دریافت که پایداری اجتماعی منظر شهری محصول طراحی شهری انسان مدار در قالبی از طراحی شهری است که علاوه بر درنظر گرفتن مسائل اکولوژیکی و سلامت اجتماعی، به بنیاد منظر شهری یعنی زمینه گرایی اکولوژیکی و احترام به ظرفیت محیط در تمام مراحل طراحی توجه ویژه نشان دهد.

پایداری شهری، پایداری اجتماعی، منظر شهری، انسان