آذر ملکوتی - کارشناس ارشد طراحی شهری

در تعریف هویت شهر و رابطه آن با عناصرش ، توجه به دگرگونی ها وتحولات اجتناب ناپذیر تاریخی و اجتماعی ضرورت دارد. شهر بزرگترین نماد تمدن بشری است که بشر آن را برای امنیت و آسایش خود بنا نموده است. شهر تنها یک سکونتگاه نیست ، بلکه آبادی است که روح اجتماع در آن دمیده شده است و از آن هویت می گیرد، هویت شهری هویت جمعی است.از آنجایی که هویت مجموعه ای از صفات و مشخصاتی است که باعث تشخص یک فرد یا اجتماع از افراد و جوامع دیگر می شود ، شهر نیز به تبعیت از این معیار ، شخصیت یافته و مستقل می گردد.هویت به واسطه ی رابطه ی متقابلی که با مفهوم فضا دارد و نیز به واسطه نقشی که در ایجاد تصویر ذهنی از مکان و در نتیجه کیفیت زندگی شهری ایفا می کند ، مورد توجه است . نقش شهرها به عنوان مراکزی برای اشعه شاخص های فرهنگی جوامع پذیرفته شده است ، چراکه در فضاهای عمومی است که روابط متقابل اجتماعی رخ می دهد و به بلوغ می رسد و در حقیقت یک رابطه درونی نزدیک میان فضای شهری و هویت فرهنگی به وجود می آید. فضاهای شهری در طول زمان مشمول یک هویت تداوم یافته تاریخی می شوند . در میان انواع فضاهای شهری ، خیابان ها دارای اهمیت ویژه ای می باشند . از دید عملکردگرایان ، خیابان فضایی ارتباطی است که جهت دهنده ، تقسیم کننده و تقویت کننده ساختار شهر است و آنان که به ادراک محیط اهمیت می دهند،راه ها را مهمترین عامل سازمان یافته در نقشه پردازی ذهنی انسان می دانند.در این پژوهش پس از تعریف مفهوم هویت در فضای شهری به بررسی شاخص های موثر و تداوم یافته در شکل دهی به هویت فضای مورد مطالعه و در انتها به بیان سیاست های کلی در جهت تقویت و احیا هویت آن پرداخته شده است .

هویت شهری ، شاخص های تداوم یافته ، فضای شهری ( خیابان ) ، تعلق خاطر ، حس مکان