فرهاد براتی - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی دانشگاه سلمان فارسی کازرون، شیراز، ایران
کبری (آرزو) فریدونی - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی دانشگاه سلمان فارسی کازرون، شیراز، ایران

در این جستار، تحلیل روایت در تغزل انوری با محوریت پنج قصیدة منتخب با تکیه بر نظریات گریماس بررسیمی شود. بدین منظور، نگارندگان پس از تبیینِ تحلیل روایت و معرفی الگوی گریماس، شیوة روایت در قصاید انوریرا از منظر مشخصه هایی از قبیل وضعیت ابتدایی و آغازین، گسست های روایی، تحول، نیروهای تخریب کننده وسامان دهنده، گفتوگو و مثلث گفتمان تحلیل و تفسیر می نمایند. یافته های این پژوهش که به شیوة کتابخانه ای وبر مبنای توصیف و تحلیل به دست آمده، نشان می دهد در بسیاری از قصاید انوری، طی اتفاق هایی که در مسیرروایت برای راوی- عاشق می افتد، مسیر زندگی و درواقع، سرنوشت او به طور کلی تغییر پیدا می کند. این تغییر در مسیر زندگی باعث می شود که شخصیّت، واکنش های جدید و متفاوتی از خود نشان بدهد و نوع شخصیّت ازایستایی به سمت پویایی تغییر یابد. عنصر گفتوگو از ارکان اساسی روایت در قصاید انوری است؛ چنانکه گفتوگوحالت ایستایی ندارد و پویایی به روایت، طراوت و تحرک می بخشد و نهایت ا اینکه در قصاید او ما تنها بادیدگاه های یک راوی- عاشق مواجه نیستیم؛ بلکه او شکل قابل تحسینی از تکثّر و چندصدایی را به اجرا می گذارد. انوری به مدد مثلث گفتمان (عاشق، معشوق و ممدوح)، شعر را از مسیر موسیقیایی- خطی و یکنواختی خارج نمودهو حالتی پلی فونیک (چند صدایی) و غیر خطی ایجاد می کند.

انوری ابیوردی، قصاید سبک خراسانی، الگوی گریماس، مثلث گفتمان