تحلیل ساختار ضرب المثل های برساخته از سفالینۀ «سبو» در غزلیّات صائب تبریزی
عنوان مقاله: تحلیل ساختار ضرب المثل های برساخته از سفالینۀ «سبو» در غزلیّات صائب تبریزی
شناسه ملی مقاله: JR_PLLJ-13-47_001
منتشر شده در در سال 1400
شناسه ملی مقاله: JR_PLLJ-13-47_001
منتشر شده در در سال 1400
مشخصات نویسندگان مقاله:
خاطره اسماعیل زاده - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد اهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اهر; ایران
رامین صادقی نژاد - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد اهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اهر ; ایران
مریم محمدزاده - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد اهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اهر، ایران
خلاصه مقاله:
خاطره اسماعیل زاده - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد اهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اهر; ایران
رامین صادقی نژاد - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد اهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اهر ; ایران
مریم محمدزاده - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد اهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اهر، ایران
ضربالمثل، شکلی ادبی است که همانند معمّا به ساختار کلامی خود، توجّه دقیق دارد. امّا در ضربالمثل، قصد نه پنهان کردن معنا که فشرده کردن آن در قالب شکلی به یاد ماندنی است. ضربالمثلها، امثال و حکم وکلمات قصار، همگی شکلهاییاند که حکمت این جهانی و تجربۀ گذشته را در قالب سرفصلهایی کوتاه، فشرده میکنند که میتوان در زمان حال به آنها متوسّل شد. استفاده از ضربالمثل یکی از ویژگیهای بارز شعر دورۀ سبک هندی است. شاعران این سبک با الهام از محیط زندگی روزانه به مضمونسازی پرداختهاند. نبوغ مخاطبشناسی صائب تبریزی به عنوان سرآمدترین شاعر این سبک، وی را بر آن داشته است تا برای تـفهیم بهتـر و مؤثّرتر مطالب اخلاقـی، عرفانـی و اجتماعی از شکل ادبـی ضربالمثل، بیشترین استفاده را ببرد. ضربالمثل درغزلیّات صائب از تنوّع وگستردگی بسیار بالایی برخوردار است. صائب از هر موضوع و وسیلهای برای منظور خود استفاده کردهاست. سفالینهها از قابل دسترسترین ابزار و وسایل زندگی مردم عادی کوچه و بازار میباشند که از ظرفیّت بالایی برای آفرینش شکل ادبی ضربالمثل برخوردارند. بررسی ضربالمثلهای برساخته از تمام سفالینهها در دیوان کثیرالشعر صائب در یک مقاله ممکن نیست، از این رو در این پژوهش که به روش کتابخانهای و به شیوۀ توصیف تحلیل محتوا فراهم آمدهاست، فقط به تحلیل ضربالمثلهای برساخته از سفالینۀ سبو، پرداختهایم تا میزان و چگونگی بهرهگیری صائب از سفالینۀ سبو در شکل ادبی ضربالمثل را نشان دهیم.
کلمات کلیدی: سبک هندی, سبو, سفالینه, صائب تبریزی, ضربالمثل
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1182429/