مهدی پورشاکر - Department of Biology, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, I. R. Iran
اردشیر حسام پور - Department of Biology, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, I. R. Iran

سابقه و هدف: در میان پروبیوتیک ­ها، لاکتوباسیل­ ها با فعالیت باکتریوسینی به ­عنوان نگهدارنده زیستی سالم و بی­خطر کاربری متعددی در زیست ­فن ­آوری میکروبی دارند. لذا، بررسی و تعیین فعالیت ضد میکروبی باکتریوسین لاکتوباسیل­ های بومی موجود در محصولات لبنی سنتی با قابلیت طیف وسیع درمانی حائز اهمیت می­باشد. مواد و روش‌ها: در این پژوهشی تجربی پس از نمونه­ گیری و جداسازی لاکتوباسیل­ های بومی از ماست محلی منطقه ندوشن، از آنها به ­عنوان پروبیوتیک و تولید کننده باکتریوسین استفاده شد. اثر باکتریوسین تولیدی بر علیه 7 سویه باکتریایی بیماری­ زا به­ روش ­های چاهک و دیسک بررسی شد. نتایج: نتایج حاصل از روش چاهک نشان داد که بیشترین اثر مهارکنندگی روی باکتری­ های پاتوژن استافیلوکوکوس اپیدرمیس، اشریشیا کلی، استافیلوکوکوس اورئوس، انتروکوکوس فکالیس و کاندیدا آلبیکانز به ­ترتیب مربوط به سویه­ های اسید لاکتیک بومی جداسازی شده شامل لاکتوباسیلوس دلبروکی، لاکتوباسیلوس کازئی و لاکتوباسیلوس پلانتاروم است. بر پایه روش دیسک، بیشترین میزان مهارکنندگی علیه باکتری­ های بیماری­ زا به­ ترتیب مربوط به لاکتوباسیلوس دلبروکی، لاکتوباسیلوس پلانتاروم و لاکتوباسیلوس کازئی بود. اگرچه ترکیبات ضد میکروبی تولید شده، توسط آنزیم ­های پروتئولیتیک غیرفعال شدند، ولی در برابر طیف وسیعی از تغییرات pH و حرارت فعالیت خود را حفظ کردند. نتیجه ­گیری: می­ توان از باکتریوسین پروبیوتیک ­های جداسازی شده از محصولات لبنی محلی منطقه ندوشن یزد به ­عنوان نگهدارنده زیستی سالم و بی­ خطر استفاده نمود.

Lactobacillus, Bacteriocin, Pathogenic, Antimicrobial, لاکتوباسیل, باکتریوسین, پاتوژن, ضدمیکروبی