لیلی صادقی امیری - Department of Basic Sciences, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University, Sari, I. R. Iran.
علی برزگر - Department of Basic Sciences, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University, Sari, I. R. Iran.
نوین نیکبخش ذاتی - Department of Surgery, Faculty of Medicine, Babol University of Medical Sciences, Babol, I. R. Iran.
پویان مهربان - Department of Basic Sciences, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University, Sari, I. R. Iran.

سابقه و هدف: سرطان معده یکی از عوامل اصلی مرگ­ومیر ناشی از سرطان در شمال ایران است. یکی از عوامل موثر در این امر، مصرف زیاد سموم کشاورزی در این مناطق است. CYP1A1 یکی از اعضای مهم خانواده آنزیمی سیتوکروم P450 است که در مراحل سم‌زدایی نقش داشته و تغییر الگوی بیان آن تحت تاثیر مکانیسم‌های ژنتیکی و اپی‌ژنتیکی، با بروز سرطان ارتباط معنی‌دار دارد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه مقطعی ابتدا DNA ژنومی نمونه‌های توموری و سالم معده با روش فنل کلروفورم استخراج و تبدیل بی‌سولفیتی با استفاده از کیتEpiTech DNA Bisulfite  انجام شد. نواحی غنی از CpG پروموتر ژن CYP1A1 با استفاده از پرایمرهای اختصاصی تکثیر و سپس با روش توالی‌یابی بی‌سولفیتی سنجر و به­صورت دو جهته توالی‌یابی شد. میزان متیلاسیون جایگاه‌های CpG محاسبه و همبستگی آن با خصوصیات دموگرافیک افراد بیمار با آزمون اسپیرمن بررسی شد. نتایج: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که همبستگی معنادار مثبت بین متیلاسیون برخی از دی نوکلئوتیدهای CpG، به­ خصوص انواع موجود در توالی مورد توافق XRE (Xenobiotic response elements)، با مصرف سیگار و سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان معده وجود دارد. اما ارتباط معنی‌داری درخصوص تاثیر سن افراد بر میزان متیلاسیون مشاهده نشد. نتیجه گیری: مصرف دخانیات و سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان معده تاثیر مثبت معنی‌داری بر میزان متیلاسیون پروموتر ژن CYP1A1 دارد. بدین ترتیب می‌توان از غربال­گری میزان متیلاسیون این ژن در افراد سیگاری و دارای سابقه خانوادگی ابتلا به بیماری، به­ عنوان یک مارکر برای تشخیص سرطان معده استفاده نمود.

CYP1A1, Methylation, Gastric cancer, Smoking tobacco, CYP1A1, متیلاسیون, سرطان معده, مصرف دخانیات