فاطمه کوپا - استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور
مصطفی گرجی - دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور
سید علی اصغر میرباقری فرد - استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان
فرشته محجوب - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور

تصحیح یک اثر نفیس خطی و تحشیه و تعلیق بر تألیفی که از زمان‌های پیشین بر ‌جای مانده است، ازآن جا که مقوّم میراث فاخر قومی و ملی یک کشور است و اطلاعاتی وسیع در باب سلوک، اندیشه و ساختار فکری و زبانی دانشمندان و متفکران گذشته به دست می‌دهد و به دانسته‌های بشر کنونی می‌افزاید، پژوهشی اصیل است که منتقدان ادبی پیوسته بر آن تأکید کرده‌اند. نسخه‌ خطی «کاشف المشکلات» بهاء الدین ابوبکر بن کالنجار شیرازی باقی مانده از قرون هفتم و هشتم هجری است که از آن تنها نسخه‌ای منحصر به‌ فرد و به خط خود مؤلف در دست است. نویسنده‌ به تصریح متن اثرواذعان کتب رجال معاصر وی، از مقام شامخ عرفانی و وجاهت علمی برخوردار بوده و کتاب خود را برای رفع دشواری‌های فهم علوم متداول در زمان خود و به خواهش فضلای عصر ترتیب داده است. این کتاب که به زبان علمی ساده و روشن وگاه آراسته به صناعات لفظی و معنوی در قالب جملاتی کوتاه به رشته‌ تحریر درآمده است، علاوه براشتمال بر اصطلاحات عرفانی و مکاشفات مؤلف، شامل فصول متعدد دیگر در باب تفسیر آیات و احادیث، طب، دشواری‌های حکمی و کلامی و وصایای مؤلف است. این کتاب سه قسم عمده دارد که هر یک به چندین باب و هر باب به رسالات متعدد تقسیم شده و مجموعاً به 349 رساله منقسم است. این نوشتار بر آن است با ارائه توضیحاتی چند در باب احوال مؤلف و بررسی کتاب کاشف المشکلات و مندرجات آن، به بررسی ساختار، سبک و ویژگی‌های زبانی این نسخه‌ خطی بپردازد و آن را از بعد زیباشناختی و ادبی بررسی کند.

بهاء الدین ابوبکر بن کالنجار شیرازی, کاشف المشکلات, تصحیح, نسخه‌ خطی