محمود رضایی دشت ارژنه - دانشیار زبان وادبیات فارسی، دانشگاه شیراز، ایران

یادداشت‌های شاهنامه یکی از کامل‌ترین و جامع‌ترین شرح‌های شاهنامه است. جلال خالقی مطلق در این اثر به‌طور ستوده اطلاعات بایسته‌ای را ارائه کرده است. این اطلاعات عبارت‌اند از: گزارش ابیات، توضیح واژه‌ها، اشاره به ریشه‌شناسی برخی کلمات، سبب اصالت برخی گزینش‌ها، بررسی پی‌درپی‌بودن ابیات، اشاره به نکات دستوری و جنبه‌های بلاغی و زیبایی‌شناختی، توضیح ژرف‌ساخت‌های اسطوره‌ای- آیینی برخی از ابیات. در این جستار پس از واکاوی ابیاتی از شاهنامة ویراستة خالقی مطلق و مراجعه به یادداشت‌های شاهنامه و منابع مرتبط دیگر روشن شد برخی از این نارسایی‌ها برخاسته از بی‌توجهی به بافت متن است؛ در نمونه‌هایی نیز ضبط نادرست یا مغشوش یک واژه یا عبارت به نارسایی و ابهام در بیت می‌انجامد. گفتنی است گاهی دیدگاه خالقی مطلق دربارة یک بیت درست است؛ اما ساختار بیت به شکلی است که امکان خوانش‌های دیگر نیز برای خواننده وجود دارد.

شاهنامه, یادداشت‌های شاهنامه, جلال خالقی مطلق, نقد و بررسی