مهشید حیدری - کمیته تحقیقات دانشجویی، گروه علوم و صنایع غذایی، دانشکده علوم تغذیه و صنایع غذایی، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران
پروانه بانوی - کمیته تحقیقات دانشجویی، گروه علوم و صنایع غذایی، دانشکده علوم تغذیه و صنایع غذایی، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران
امید رستمی - کمیته تحقیقات دانشجویی، گروه علوم و صنایع غذایی، دانشکده علوم تغذیه و صنایع غذایی، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران
زهرا سرلک - گروه علوم و صنایع غذایی، دانشکده علوم تغذیه و صنایع غذایی، مرکز تحقیقات عوامل محیطی موثر بر سلامت، پژوهشکده سلامت، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران
رضا محمدی - گروه علوم و صنایع غذایی، دانشکده علوم تغذیه و صنایع غذایی، مرکز تحقیقات عوامل محیطی موثر بر سلامت، پژوهشکده سلامت، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران
میلاد روحی - گروه علوم و صنایع غذایی، دانشکده علوم تغذیه و صنایع غذایی، مرکز تحقیقات عوامل محیطی موثر بر سلامت، پژوهشکده سلامت، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران

کاربرد ترکیبات مفید موجود در اسانس حاصل از ضایعات مرکبات با اهداف درمان بیماری ها، افزایش عمر ماندگاری مواد غذایی و تولیدات مواد آرایشی بهداشتی یکی از موضوعات تحقیقاتی برای محققین فعال در عرصه صنعت غذا در سال های اخیر بوده است. در این راستا استخراج اسانس از ضایعات مرکبات و به کارگیری ترکیبات موجود در آن ها از جایگاه به خصوصی برخوردار هستند. هدف از این مطالعه استخراج اسانس از ضایعات پوست نارنج به کمک روش فراصوت بود. تأثیر سه متغیر مستقل نسبت حجم کل به نمونه (X1; 6:1-14:1ml/g)، زمان فراصوت (X2; 0-40min) و زمان استخراج (X3; 3/5-5/5 h) بر کمیت و کیفیت اسانس از جمله حجم اسانس، محتوای فنل کل، فعالیت ضد رادیکال آزاد و بازده استخراج با استفاده از روش سطح پاسخ مورد بررسی قرار گرفت. مدل های خطی و درجه دوم با مقادیر مورد قبول (R(2؛ (0/95-0/84) با استفاده از آنالیز رگرسیون جند جمله ای برای پاسخ های مورد مطالعه تشکیل شدند. دو حالت بهینه برای استخراج اسانس پوست نارنج با شرایط فوق تعیین شد، تیمار بهینه کلیه پاسخ ها: نسبت حجم کل به نمونه 6ml/g، زمان فراصوت 39/10min و زمان استخراج 4/72h برای پاسخ های بهینه حجم اسانس (0/99ml) محتوای فنل کل (108/33mg gallic acid/100 ml) و فعالیت ضد رادیکال آزاد (251/56μl)، و همچنین تیمار بهینه حداکثر محتوای فنل کل، نسبت حجم کل به نمونه 13/89ml/g، زمان فراصوت 3/75min و زمان استخراج 4/92h برای حداکثر محتوای فنل کل (190/75mg gallic acid/100ml). مقادیر پیش بینی شده برای تیمارهای بهینه با داده های تجربی مطابقت داشته اند.

نارنج، اسانسف استخراج، لیمونن، فراصوت