بررسی ضرورت های بازسازی میراث، از منظر اعتزال نوین

اعتزال نوین با هدف نوگرایی و تجدد در میراث اسلامی، طرح خویش را تحت عنوان »التجدید و التراث« در تألیفات خویش دنبال میکند و در خصوص بازسازی آن تأکید ویژهای دارد. پژوهش حاضر با روش کتابخانه ای، اهداف و ضرورت بازسازی از نگاه نومعتزلی را مورد بحث و بررسی قرار داده و نتیجه اینکه: تفسیری که نومعتزله از میراث اسلامی و ویژگیهای آن ارائه داد، کمترین تناسبی با اسلام و میراث اسلامی ندارد، بلکه تنها بسط اندیشه ها و ادبیات پدیدارشناختی، سوسیالیستی و مادیت غرب با نام بازسازی اسلام و میراث اسلامی است. رویکرد او میراث اسلامی را به عنوان اندوخته ای قومی، ملی و تمدنی در چنگال عصریت گرفتار میسازد و با اصول ثابت و معارف غیرزمانی اسلام نسبتی نمی یابد. مطابق این رویکرد، میراث همواره در چنگال سلطه سیاست و ستیز گروه های سیاسی با قدرت و حکومت گرفتار بوده، ابزاری ایدئولوژیک در دست هر یک خواهد بود. رویکرد حنفی در جایگزین ساختن انسان بر مسند خدا و وارونه نامیدن میراث خدامحور، به کلی نسبت او را با معتزله بریده و با برچسب نومعتزلی هم التیام نخواهد یافت. علیرغم هم اشکالهای مبنایی و بنایی که بر ایشان وارد است، حنفی حتی در نگاه عصری و تاریخی به آموزه های اسلامی وفادار به شرایط تاریخی و تمدنی جوامع اسلامی هم نیست، از این رو با تعمیمی نامناسب، شرایط تاریخی و تمدنی معاصر غرب را شرایط عصری کل بشر قلمداد کرده و به دنیای اسلام هم سرایت داده است.

Keywords:

نومعتزلی , میراث اسلامی , اهداف , ضرورتهای بازسازی