امید آزاد - استادیار زبانشناسی، مجتمع آموزش عالی گناباد، گناباد، ایران

تحلیل گفتمان انتقادی را در بین حوزه های علمی مختلفی همچون علوم اجتماعی، علوم سیاسی، جامعه شناسی و زبانشناسی می بایست به مثابه حوزه پویایی در نظر گرفت. تحلیل موضوعات محوری همچون روابط قدرت، مدیریت بر اذهان مخاطبان، هژمونی، سلطه و عدالت در کانون توجه وجه مشترک رویکردهای تحلیل گفتمان انتقادی می باشد. در حقیقت، تحلیل گر گفتمان انتقادی نوعی مسئولیت برای خویش در نظر می گیرد؛ مسئولیتی برای نجات مردم چه در سطح ملی و چه در سطح فراملی. کنکاش حاضر بر آنست تا به این پرسش اساسی پاسخ دهد که چگونه ساختارهای ایدئولوژیکی زبانی و غیرزبانی در خبر مزبور بازنمایی می شود و از این رهگذر، با مد نظر قراردادن ساختارهای ایدئولوژیکی زبانی و غیرزبانی به کارگماشته در این خبر، نوع تبیین تحلیل گر گفتمان انتقادی چیست. یافته های این پژوهش می تواند روشنگر افکار بوده و از یکسو موجب تزریق روحیه پرسشگری در شنونده خبر گشته و از سویی دیگر، به مثابه انگاره مناسب، فراروی سردبیران خبری و آنانکه در تهیه و تدوین خبر فعالند، باشد. می بایست بر این نکته هم تأکید کرد که جستار حاضر، در صدد است تا نقشی هر چند جزئی در ارتقای سطح تفکر انتقادی به مثابه یکی از برجسته ترین کارکردهاس شناختی در سطح جامعه داشته باشد.

هژمونی، ایدئولوژی، تحلیل گفتمان انتقادی، تفکر انتقادی