لیلا آزادمنش - دانشجوی کارشناسی ارشد فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه رازی
خلیل اله احمدوند - استادیار دانشگاه رازی

فقه و حقوق جز آن دسته از علوم انسانی هستند که با دگرگونی و تحول و توسعه روبرو بوده و همواره با ترقی و رشد همراه هستند جایگاه این دو علم به گونه ای است که رفتار، سبک زندگی، چگونگی معیشت، تنظیم ارتباطات فردی، اجتماعی و خانوادگی را شامل می شود و با توجه به سیر زمانی و اقتضائات هر دوره ای تغییر می یابد و فقه و حقوق جایی می تواند حضور پررنگ داشته باشد و رسالت خود را به درستی انجام دهد که در جامعه و در بین مردم و در جریان زندگی آنها قرار گرفته و به طور کاملاً واقعی مسائل پیش آمده را بررسی کرده و راهکار لازم و مفید و شایسته را ارائه دهد فقیه و حقوقدان حاذق و متعهد باید در متن زندگی مردم و جامعه حضور داشته باشد و تمامی مسائل پیش آمده در حوزه های مختلف را کاملاً لمس کرده و حتی در گامی جلوتر از آنها برای چاره جویی و ارائه راه حل مناسب و کارساز مسائل قرار داشته باشد با توجه به این گفته ها و از آنجایی که ما فقه شیعه را فقه پویا و بدون بن بست می دانیم که در آن هیچ مسئله ای لاینحل و بدون راهکار نخواهد بود در این مجال می خواهیم به بررسی متغیرهای موثر بر احکام اولیه به احکام ثانویه بپردازیم.

متغیرهای احکام، احکام ثانویه، اضطرار، حفظ نظام، مصلحت