مصیب درویش - کارشناس ارشد مدیریت بازرگانی، دانشکده علوم انسانی ،دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد

امروزه یکی از مسائل مهمی که سازمان ها با آن روبرو هستند، انحراف رفتاری کارکنان سازمان می باشد. در تحقیق حاضر تلاش کرده ایم پیش بینی کننده های این انحرافات رفتاری را بنا بر مدلی که بتواند تحلیلی همه جانبه بر این موضوع داشته باشد، انجام دهیم. هدف در این پژوهش این بوده است که با استفاده از مدل الگوی شخصیتی پنج عاملی و بسط آن بتوانیم میزان ارتباط این الگو و الگوی تازه ایجاد شده را با انحرافات رفتاری بررسی نماییم. البته برای بررسی دیگر عوامل موجود، دو عامل سازمانی و استرس شغلی که از عوامل وابسته به کار می باشد را نیز در این پژوهش اضافه نموده ایم. اعضای نمونه این پژوهش شامل 315 نفر از کارکنان یک شرکت صنعتی در یزد بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. شرکت کنندگان در پژوهش پرسشنامه خصوصیت شخصیتی، رضایت شغلی، مدیریت احساسات، عدالت سازمانی و پرسشنامه استرس شغلی را تکمیل نمودند. جهت تحیل داده ها از تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی استفاده شد. نتایج پژوهش حاضر نشان دادند که استرس شغلی در محیط کار احتمال درگیر شدن کارکنان را در رفتارهای انحرافی افزایش می دهد و رابطه مثبت میان ادراک طردشدگی با رفتارهای انحرافی در محیط کار (سازمانی و بین فردی) برای کارکنانی که روی صفاتشخصیتیِ برون گرایی و روان آزرده گرایی در سطح بالایی هستند، نیرومندتر است تا برای کسانی که روی این دو ویژگی در سطح پایینی قرار دارند. با در نظر گرفتن این که رفتارهای انحرافی در محیط کار مشهود نیستند و به آسانی نیز قابل تشخیص نمی باشند. یافته های پژوهش حاضر می توانند برای مدیران منابع انسانی در ارتباط با استخدام افراد برای مشاغلی که در آنها بروز رفتارهای انحرافی مشکل ساز است مثلاً( امور مالی)، کاربرد پذیرباشند.

انحراف رفتاری، انحراف سازمانی، الگوی پنج عامل شخصیتی، عدالت سازمانی، استرس شغلی