بررسی جرائم حدی و موجب قصاص در فقه و حقوق کیفری ایران

مجازات ها در یک تقسیم بندی به مجازات اصلی ، تکمیلی و تبعی تقسیم می شوند . مجازات های تکمیلی به مجازات هایی گفته می شود که با هدف تکمیل مجازات اصلی در قانون پیش بینی میشود و وجود استقلالی ندارند و دادگاه آن ها را با توجه به نوع جرم و اهمیت آن علاوه بر مجازات اصلی در نظر می گیرد اما مجازات های تبعی مجازات هایی هستند که به تبع صدور حکم محکومیت کیفری و بدون نیاز به ذکر آن در حکم دادگاه بر مرتکب جرم اعمال می گردد. این مجازات ها نشأت گرفته از حقوق عرفی است اما نمونه هایی از آن ها در فقه نیز مشاهده می شود مثلا محرومیت از ارث یک مجازات تبعی است برای کسی که عمدا مورث خود را می کشد و مجازات تازیانه مضاعف برای فردی که در زمان ها یا مکان های شریفه مرتکب زنا می شود یک مجازات تکمیلی می باشد. در ماده 23 قانون مجازات اسلامی قلمرو اعمال مجازات های تکمیلی به کیفرهای شرعی از جمله حدود وقصاص گسترش یافته است . در تحقیق حاضر به این نتیجه رسیدیم که قواعد اعمال مجازات های تکمیلی یا تبعی در حقوق عرفی قابل تسری به مصادیق محدود در شرع نیست ورویکرد مقنن در تسری حکم عام مجازات های تکمیلی وتبعی بر حدود وقصاص فاقد مبانب فقهی وحقوقی است.

Keywords:

مجازات تکمیلی , مجازات تبعی , مجازات تکمیلی در حدود وقصاص , مجازات تبعی در حدود وقصاص