صادق صالحی - دانشیار جامعهشناسی محیط زیست، گروه جامعه شناسی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران
لقمان امامقلی - دکتری جامعه شناسی، گروه جامعه شناسی،دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

رسانهها در دنیای امروز نقش بیبدیلی در شکلدهی و هدایت افکار عمومی و جریانسازی رویدهای محیط زیستی دارند. درک عمومی از مسائل محیط زیستی وابسته به میزان توجه رسانههای جمعی و میزان تاثیرپذیری مخاطبان است. هدف مقاله حاضر بررسی تاثیر مصرف رسانهای بر رفتارهای محیط زیست است. پرسش اصلی مقاله این است که "آیا مصرف رسانهای میتواند تغییری در فرهنگ محیط زیستی (نگرش، ارزش، دغدغه، آگاهی) و رفتار محیط زیستی ایجاد کند؟". برای پاسخگویی به این سوال، ابتدا نظریههای مرتبط، مطرح و سپس "نظریه کاشت" در جامعهشناسی ارتباطات، به عنوان چارچوب نظری انتخاب گردید. روش تحقیق در این مطالعه پیمایش و جامعه آماری آن شهروندان شهر سنندج در سال ۱۳۹۸ است. حجم نمونه برابر با ۴۳۷ نفر بوده و نمونههای مورد مطالعه با استفاده از روش نمونه گیری خوشهای چند مرحلهای انتخاب گردیدند. دادههای تحقیق با استفاده از پرسشنامه و با روائی و پایایی مطلوب جمعآوری شد. نتایج تحقیق نشان میدهد که میزان مصرف رسانهای بر نگرش، ارزش و رفتار محیط زیستی تاثیر دارد. با این اوصاف، مصرف رسانهای بر دغدغهها و آگاهی محیط زیستی تاثیری ندارد. به نظر می رسد صدا و سیما با کمبود کارشناسان و متخصصانی روبرو است که بتوانند مشکلات محیط زیستی را به "گونهای دیگر" عرضه کنند. به عبارت دیگر، به نظر میرسد برنامهها نوعا، به صورت مستقیم و خام به مسائل محیط زیستی میپردازند و کمتر به جنبههای اجتماعی و فرهنگی آن میپردازند. این مشکل در جامعه شناسی محیط زیست تحت عنوان "حادثه_ محوری" شناسایی شده است.

مصرف رسانه ای, فرهنگ محیط زیستی, رفتار محیط زیستی, پیمایش