پرنیا رضی پور - دانشجوی دکتری گروه جامعهشناسی دانشگاه آزاد تهران مرکز، تهران، ایران
علی رحمانی فیروزجاه - دانشیار گروه جامعهشناسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بابل
فرح ترکمان - استادیار گروه جامعهشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، تهران، ایران

سینمای کمدی در ایران تاریخچه­ای طولانی و مخاطبانی بسیار دارد. نگاهی به لیست پرفروشترین فیلمهای تاریخ سینمای ایران نشان می­دهد که این ژانر سینمایی همواره با استقبال گسترده اقشار اجتماعی گوناگون روبرو بوده است و جذابیت ویژه­ای برای ذایقه هنری مخاطبان مختلف داشته است. مطالعات برون­آکادمیک و نقدهای ژورنالیستی بسیاری درباره این فیلم­ها انجام گرفته، اما فقدان مطالعات جامعهشناختی در این حوزه به­طرزی نخ­نما مشهود و محسوس است. هدف این پژوهش از مطالعه جامعهشناختی سینمای کمدی ایران، و به­طور مشخص فیلم تگزاس، پاسخ به پرسشهایی از این دست است که این ژانر سینمایی غالبا از چه شگردها و تمهیداتی برای جذب مخاطب استفاده می­کند و عمدتا کدام نوع مسائل اجتماعی را بازنمایی می­کند؟ رویکرد پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی است و از روش تحلیل محتوای کیفی برای تجزیه و تحلیل فیلم استفاده کرده است. نتایج تحلیل نشان میدهد که  در این فیلم بیشتر از عناصر کلیشهای و مقوله ناهماهنگی برای جذب مخاطب بهره گرفته شده است و معیار انتخاب و بازنمایی مسایل اجتماعی بر اساس عرف عام بوده است.

کلید واژگان : ژانر کمدی, ذایقه مخاطب, تحلیل محتوا, عرف عام, کایشه, شگرد