محمد معانی جو - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، کدپستی ۳۳۳۹۱-۶۵۱۷۴، ایران
مهرداد فردوسی راشد - گروه زمینشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، کدپستی ۳۳۳۹۱-۶۵۱۷۴، ایران

مجموعه معدنی آهن شهرک در مرز پهنه ایران مرکزی و سنندج-سیرجان قرار دارد. این مجموعه معادن شامل ۹ کانسار سنگ آهن است که کانسار سراب ۳، یکی از آنهاست. در منطقه شهرک، سنگ­ های آتشفشانی شامل داسیت، آندزیت، ریولیت و آندزی­بازالت با سن ائوسن و واحدهای آهکی-دولومیتی سازند قم دیده می­ شود. سنگ­ های آذرین درونی منطقه مورد بررسی شامل گرانودیوریت، دیوریت و گرانیت است. فاز کانی­ سازی آهن در تماس با سنگ­ های دولومیت و آهک منطقه، به­ صورت اسکارنی رخداده است. کانسنگ اصلی تشکیل ­دهنده معدن آهن سراب ۳ مگنتیت است که در بخش­ های سطحی تبدیل به هماتیت، لیمونیت و گوتیت شده است و در بخش­ های عمیق ­تر، کانی­ های پیریت، پیروتیت و کالکوپیریت نیز دیده می­ شود. شکل ذخیره توده­ ای و عدسی­ مانند است. بررسی میان­ بارهای سیال بر روی رگه-رگچه­ های کلسیتی که بهعنوان باطله در کانسنگ مگنتیتی سراب ۳ وجود دارند، مشخص کرد که دما، شوری و چگالی به ­ترتیب ۳۲۴-۱۱۵ درجه سانتی­ گراد، ۳۵-۴/۰ درصد وزنی نمک طعام و ۲/۱-۹/۰ گرم بر سانتی ­متر مکعب است. بر اساس بررسی ایزوتوپ­ های پایدار گوگرد انجامشده بر روی پیریت­ های مرحله پسرونده، مقدار δ۳۴S در دامنه ۳ تا ۶/۳ در هزار قرار دارد و منشا گوگرد در کانسار آهن سراب ۳ ماگمایی است.

میان بارهای سیال, ایزوتوپ پایدار گوگرد, کانسار آهن سراب ۳, معادن شهرک, بیجار, سنندج–سیرجان