بررسی پدیده پراکندهرویی در محلات و تاثیر آن بر فعالیت بدنی (مطالعه موردی: شهر اهواز)

شهر اهواز مرکز استان خوزستان به سبب متغیرهای مانند رشد طبیعی جمعیت، افزایش مهاجرت ناشی از جنگ، توسعه صنایع فولاد و نفتی و غیره رشد کالبدی زیادی داشته است. این رشد در بستر جلگهای و بدون موانع طبیعی، بدون کنترل و برنامهریزی مناسب صورت گرفته است که سبب ظهور پدیده پراکندهرویی در این شهر شده است. پدیده پراکندهرویی شهری، پدیده چندبعدی است که پیامدهای زیادی را بهویژه در بعد اجتماعی و سلامت عمومی به همراه دارد. هدف تحقیق بررسی پدیده پراکندهرویی در محلات و تاثیر آن بر فعالیت بدنی در شهر اهواز است. تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش تحقیق توصیفی –تحلیلی است. دادهای تحقیق در بخش پراکندهرویی برای ۱۱۶ محله از بلوک آماری و لایه کاربری اراضی شهر اهواز استخراج شده است. از ۱۷ شاخص شامل تراکم جمعیت، تراکم واحد مسکونی، تراکم خانوار، تراکم خالص مسکونی، تعداد قطعات دارای کاربری ترکیبی در هر محله، نسبت مساحت کاربریهای ترکیبی هر محله به کل مساحت محله، نسبت شاغلین، نسبت کاربری تجاری محله، نسبت مساحت ساخته شده به کل مساحت محله، تراکم ساختمانی محله، نسبت مساحت کاربریهای خدماتی به مساحت محله، نسبت تراکم ساختمانی به بالاترین تراکم، نسبت تراکم جمعیت به بالاترین تراکم، فاصله از مرکز شهر، نسبت زمینهای بایر از مساحت محله، نسبت ساختمانهای یک طبقه و میانگین اندازه قطعات مسکونی استفادهشده است. جهت تحلیل دادهها از نرمافزار ArcGIS و تکنیکهای دیمتل (جهت وزن دهی) ویکور (جهت رتبهبندی) استفاده شده است. در بخش دوم (فعالیت بدنی شهروندان) از پرسشنامه به منظور گردآوری دادهها استفاده شده است. جامعه آماری ساکنان دو محلهای است که در رتبههای اول و آخر از نظر پراکندهرویی قرارگرفتهاند. نتایج تحقیق نشان میدهد محله کیانشهر در رتبه اول و محله زیتون کارمندی در رتبه آخر از نظر میزان پراکندهرویی قرارگرفتهاند. نتایج پرسشنامه فعالیت بدنی در این دو محله نشان داد فعالیت بدنی و فعالیت ورزشی محله زیتون کارمندی بالاتر از محله کیانشهر میباشد؛ بنابراین در شهر اهواز پراکندهرویی فعالیت بدنی را کاهش میدهد.

Keywords:

پراکندهرویی , فعالیت بدنی , سلامتی , تراکم , شهر اهواز