فرخنده جبل عاملی - دانشیار دانشکده اقتصاد، دانشگاه تهران
یزدان گودرزی فراهانی - دانشجوی دکتری دانشکده اقتصاد، دانشگاه تهران

این مقاله به بررسی اثر تغییر در حاملهای انرژی همچون قیمت نفت، بنزین و گازوئیل بر مصرف آن طی دوره ۱۳۹۰-۱۳۵۰ در ایران با استفاده از روش خودرگرسیونبرداری (VAR) پرداخته شد. نتایج بهدست آمده از توابع کنش و واکنش نشان میدهد که مصرف نفت بنزین و گازوئیل بر اثر تغییر قیمت این فرآورده ابتدا بهصورت کاهشی بوده است و در مدت زمان کوتاهی افزایش خواهد یافت. نتایج حاصل از این تحقیق نشان میدهد که با تغییرات قیمت حاملهای انرژی، به تنهایی اثر چندانی بر مصرف این فرآورده نخواهد داشت. با توجه به این شرایط پیشنهاد میشود جهت کاهش مصرف این حاملها در کشور از بهکارگیری سیاستهای قیمتی (افزایش قیمت نفت، بنزین و گازوئیل) بهعنوان تنها ابزار سیاستگذاری بهشدت پرهیز شود. همچنین نتایج حاصل از علیت گرنجری بیانگر این موضوع بوده که یک علیت یکسویه از سمت مصرف حاملهای انرژی به سمت قیمت آنها وجود دارد. همچنین نتایج علیت گرنجری این آزمون نشان میدهد که برای کاهش مصرف نفت، بنزین و گازوئیل نمیتوان تنها متکی به راهکارهای قیمتی بود و برای کاهش در مصرف حاملهای انرژی بایستی به راهکارهای غیرقیمتی ازجمله اصلاح الگوی مصرفی خانوارها اقدام کرد.

هدفمند کردن یارانهها, حاملهای انرژی, مدلهای خودرگرسیونبرداری, علیت گرنجری