مهدی عبدی - کارشناس ارشد علوم اقتصادی دانشکده علوم اقتصادی
حسین دری نوگورانی - استادیار دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه امام

در جهان معاصر، صنعتی شدن جوامع و گسترش مبادلات تجاری و مالی بینالمللی از یکسو و اهمیت موضوع ریسک در دنیای خارج از تئوری و دکترین ازسویدیگر، ما را بر آن داشته است تا در جهت کاربردی کردن تحلیلهای ریسک اقتصادی گامهایی برداریم. با در نظر گرفتن اهمیت این تحلیلها برای قبل و بعد از مبادلات، مقاله حاضر سعی کرده است با استفاده از روشهای محاسباتی موسسه راهنمای بینالمللی ریسک کشوری،[۱] که در این زمینه از مبانی نظری و کاربردی منسجمی برخوردار است، میزان ریسک اقتصادی را در جمهوری اسلامی ایران، طی سالهای۱۳۸۰ تا ۱۳۹۰ بسنجد. با توجه به اینکه مقادیر شاخصها و رتبهبندیهای ارائه شده میتواند معیاری برای جذب و یا دفع منابع بینالمللی و مهمتر از همه جلب و یا سلب اعتماد عوامل اقتصادی بینالمللی باشد راستآزمایی این شاخصها نیز میتواند تعیین کند که آیا موسسه مذکور بهدلیل در دست نداشتن دادههای مستند و واقعی یا سوگیری عامدانه، در پیشبینیها و تحلیلهای خود دچار انحراف شده است؟ نتایج پژوهش حاضر حاکی از آن است که ریسک مرکب اقتصادی که درواقع ترکیبی از ریسک مالی[۲] و ریسک اقتصادی محض[۳] است با استفاده از دادههای نهادهای داخلی در ایران کمتر از مقادیر پیشبینی شده توسط موسسه راهنمای بینالمللی ریسک کشوری است که این مسئله را میتوان متاثر از دو فرایند بسته بودن نسبی و عدم تاثیرپذیری بازارهای مالی کشور از بازارهای بینالمللی و دیگری شاخص انتظارات این موسسه نسبت به حجم تعاملات مالی و اقتصادی ایران دانست. [۱]. International Country Risk Guide (ICRG) [۲]. Financial Risk [۳]. Pure Economic Risk

رتبهبندی ریسک اقتصادی مرکب, ریسک مالی, ریسک اقتصادی محض, روششناسی موسسه ICRG