عزت اله عباسیان - دانشیار و عضو هیئت علمی گروه اقتصاد، دانشکده
پرویز امینی - کارشناس ارشد اقتصاد، دانشکده اقتصاد و علوم
حمید علیزاده - دانشجوی دکتری مدیریت بازرگانی، دانشکده مدیریت

ایران از یک سو، بهدلیل اینکه در منطقهای استراتژیک قرار گرفته است، نیازهای مالی برای تامین امنیت آن گسترده بوده و ازسوی دیگر بهدلیل وجود تحریمهای همهجانبه اقتصادی اعمال شده از جانب کشورهای غربی و ضرورت اجرای مقوله اقتصاد دفاعی، بررسی مخارج دفاعی و اثرات آن بر رشد اقتصادی کشور میتواند از اهمیت ویژهای برخوردار باشد. مطالعه حاضر اثرات اقتصادی مستقیم و غیرمستقیم مخارج دفاعی بر رشد اقتصادی کشور را طی دوره ۱۳۹۰- ۱۳۵۷ ارزیابی و تجزیه و تحلیل میکند. بدینمنظور، مدلی مبتنی بر سیستم معادلات همزمان (SEM) ارائه شده است که با استفاده از روش حداقل مربعات دو مرحلهای (۲SLS) برای برآوردهای تکمعادلهای و روش حداقل مربعات سهمرحلهای (۳SLS) برای برآورد همزمان معادلات، اثرات مخارج دفاعی بر رشد اقتصادی کشور بررسی و آزمون شده است. نتایج بیانگر آن است که عوامل اصلی مخارج دفاعی ایران، اقتصادی نبوده بلکه استراتژیک هستند (تهدید جنگ). همچنین، اثر مستقیم مخارج دفاعی روی رشد اقتصادی و نیز اثرات غیرمستقیم آن روی پسانداز و موازنه تجاری، منفی و معنادار هستند. 

اقتصاد دفاعی, مخارج دفاعی, بار نظامی, رشد اقتصادی