تژا میرفخرایی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز
مرضیه صامتی - کارشناس ارشد علوم ارتباطات دانشگاه ازاد اسلامی واحد تهران مرکز

یکی از مواردی که به تصورات ما از مفهوم کودکی شکل می­دهد، فیلمهای سینمایی است. این فیلمها، تئوریهای فضایی درباره­ رشد جسمی، شناختی و فرضیه­هایی درباره­ اینکه کودکان چگونه باید باشند،­ ارائه میدهند و از این منظر، دیدگاه­ها و جهانبینیهایی را شامل می­شوند که هرگز تصادفی نبوده و یقینا به خودی خود به­وجود نیامده­اند. فیلمهای سینمایی به عنوان ژانری از تولیدات رسانهای، به نوعی ساختار اجتماعی و سیاسی نیز محسوب میشوند. در واقع تصویر ارائه شده از کودک در بسیاری از فیلمها، بیانگر مطیع­سازی حساب شده و دقیق او، به عنوان فردی تابع است، فردی که میبایست پیرو برنامه­هایی باشد که بزرگسالان برای وی تعیین میکنند به این اعتبار، پژوهش حاضر به دنبال بررسی مدلول (تصویر برساخته شده از کودک) دال‎هایی میباشد که در یکی از فیلمهای سینمایی برگزیده جشنواره کودک و نوجوان (کودک و فرشته) به تصویر کشیده شده است و قصد دارد به این سوال اصلی پاسخ گوید که «مفهوم کودکی در این فیلم چگونه برساخته میشود؟» نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آن است که کودک در این فیلم جنگی در جایگاه طبیعی سنی خود بازنمایی نمیشود و شرایط جنگی موجب شکل گرفتن «کودک بزرگسال» و انتظارات بزرگسالانه از وی میشود.

کودکی, بازنمایی, رویکرد سازه گرایانه, رویکرد جبرگرایانه, فیلم های کودک و نوجوان