عاطفه آقایی - دانشگاه تهران

بیماری اچ آی وی/ ایدز دارای ابعاد اجتماعی مانند انواع تحریم و تبعیض­ها و داغ ننگ است. بیتردید رسانهها ازجمله سینما میتوانند معنای اجتماعی بیماری اچ آی وی/ ایدز را تغییر دهند؛ بنابراین مطالعه معنایی که توسط سینما در رابطه با بیماری اچ آی وی/ ایدز برساخت میشود، اهمیت دارد. در این تحقیق فیلم «باشگاه مصرفکنندگان دالاس» محصول (۲۰۱۳) که آخرین تولید سینمای آمریکا در مورد بیماری اچ آی وی/ ایدز است، انتخاب شد؛ چرا که تجربه کشورهای دیگر در نمایش بیماری اچ ای وی/ ایدز میتواند در بازنمایی مناسبتر این بیماری در کشور ما مفید باشد. در این تحقیق سعی میکنم به این سوالات پاسخ دهم که: در این فیلم بیماری اچ آی وی/ ایدز چگونه معنا میشود؟ و معنای اجتماعی تولیدشده چگونه زندگی بیمار را به چالش میکشد؟ پاسخ به این سوالات میتواند به شناخت ما از قدرت رسانهها در برساخت معناهای متفاوتی از این بیماری یاری رساند. مبانی نظری این تحقیق بر پایه نظریه کنش متقابل نمادین و مفهوم استیگما از گافمن است. این تحقیق با روش تحلیل محتوای کیفی انجام شده است و مفاهیم به دست آمده از این مطالعه را میتوان در چهار مقوله کلی دستهبندی کرد. «مبارزه برای زندگی در تقابل با مرگ»، «تحول معنای عشق و زندگی در تقابل با نفرت و تعصب»، «به چاش کشیدن داغ ننگ بیماری در تقابل با برساخت معنایی مسلط» و «تغییر معنای بیماری برای بیمار». درنهایت نتیجه میگیریم که این فیلم با استفاده از قدرت ارتباطی سینما معنایی از بیماری اچ آی وی/ ایدز تولید میکند که داغ ننگ مسلط این بیماری در جامعه آمریکا را به چالش میکشد.

سینمای آمریکا, اچ آی وی/ ایدز, داغ ننگ, تحلیل محتوا, ارتباطات سلامت, معنای اجتماعی, کنش متقابل نمادین