سیاوش صلواتیان - عضو هیات علمی دانشکده ارتباطات و رسانه دانشگاه صداوسیما
عباس ناصری طاهری - استادیار دانشگاه صداو سیما
مصیب علی اکبرزاده آرانی - دانش اموخته ی صدا وسیما

هدف این مقاله پاسخ به این سوال است که از نظر خبرگان و صاحبنظران، صداوسیما در برخورد با جریان خبری دو رویداد «اسیدپاشیهای اصفهان» و «فوت مرتضی پاشایی» چگونه عمل کرده است؟ و با چه کیفیتی به این خبرها پرداخته و چه میزان موفق بوده است؟ بر این اساس، با رصد جریان خبری شکلگرفته در هر دو رویداد، به سراغ کارشناسان رفتیم. با روش نمونهگیری هدفمند، درمجموع با ۱۶ نفر از کارشناسان و اساتید حوزه رسانه، مدیران ارشد خبر صداوسیما و درنهایت سردبیران و دبیران خبر صداوسیما گفتوگو کردیم. با روش مصاحبه عمیق نظر آنها را دراینباره جویا شدیم. نتایج حاصل از تحلیل محتوای کیفی دادهها در دو مرحله کدگذاری باز و محوری نشان داد که خبر صداوسیما در سایه پنج محدودیت بیرون سازمانی و سه محدودیت درونسازمانی، با تاخیر به جریان خبری اسیدپاشیهای اصفهان واردشده است. همچنین در نحوه پرداخت این موضوع در خبرهای رسانه ملی شش ضعف «از دست دادن زمان طلایی»، «پایین بودن سرعت رسانه ملی در مقابله با بیاخلاقی رسانهها»، «نداشتن سناریو برای مدیریت خبر»، «انفعال خبرنگاران و سردبیران خبر»، «ارتکاب خطای کمیتی» و «غفلت از شبکههای اجتماعی» شناسایی شد. همچنین این تحقیق نشان میدهد که در موضوع فوت مرتضی پاشایی، صداوسیما بهموقع به جریان خبری وارد شد؛ اما در نحوه پرداخت به این خبر کارشناسان و خبرگان خبر دو نظر متفاوت داشتند. عده­ای گفتند «پرداخت مناسب» بوده است و عده دیگر گفتند «پرداخت بیشازحد» بوده است. در پایان نیز راهکارهای پیشنهادی برای بهبود عملکرد خبر صداوسیما در جریانسازی خبری در سه دسته پیشنهادهای مرتبط با «ورود بهموقع»، «جبران جاماندگی از خبر» و «جهتدهی به خبر» ارائه شد.

جریانسازی خبری, فوت مرتضی پاشایی, اسیدپاشیهای اصفهان, صداوسیما