سعیده سعیدی - پژوهشگر/مرکز پژوهش های علمی مطالعات استراتژیک خاورمیانه

  مهاجرت به عنوان یکی از مهمترین چالش های جامعه جهانی تاثیرات متعددی بر مهاجران و کشورهای درگیر میگذارد.این مقاله با نگاهی آسیب شناسانه به دنبال شناخت الگوهای رفتار مهاجرتی اتباع افغان ساکن ایران با تاکید بر زنان در عرصه مهاجرت های غیرمتعارف به سمت اروپا و چالش های آنها در کشور های ترانزیت با تاکید بر ترکیه می باشد. این پژوهش کیفی بر مبنای روش اتنوگرافیک بوده و مطالعه میدانی داده ها بر مبنای مصاحبه نیمه ساختاریافته با ۳۰ زن مهاجر افغان(۲۱ نفر در تهران و ۹ نفر در ترکیه)مشاهده مشارکتی و بررسی های اسنادی می باشد. روش تحلیل موضوعی برای تحلیل داده ها می باشد.رفتار مهاجرتی اتباع افغان ساکن در ایران مهاجرت بازگشتی و همچنین مهاجرت به کشورهای ثالث را نشان می دهد.الگوی سوم در میان نسل جوان مهاجران افغان ساکن در ایران شایع بوده که عمدتا با روش های غیرمتعارف صورت می گیرد.تصمیم زنان مهاجر افغان به مهاجرت مجدد به اروپا در دو سطح خرد(دلایلی چون احساس طرد اجتماعی، عدم دسترسی مناسب به آموزش و اشتغال، مشخص نبودن وضعیت تابعیت و اقامت و سنت های حاکم بر نهاد خانواده)وهمچنین سطح کلان (تاثیر شبکه های خویشاوندی در دیاسپورا و تبلیغات انتزاعی شبکه های قاچاق، نقش تشویقی اینترنت، فضای مجازی و رسانه های جمعی)مورد تحلیل قرار خواهد گرفت.همچنین چالش های پیش رو در مسیر مهاجرت های غیرمتعارف در کشورهای ترانزیت از قبیل بحران مالی، سواستفاده های جنسی، عدم ادغام اجتماعی و فرهنگی اخراج به کشور مبدا، چالش سکونتگاه ها و مسئله مادران بدون همراه مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

کشور ترانزیت, زنان, مهاجران افغان, نهاد خانواده, مهاجرت های غیر متعارف