کامران مرادی - دانشجوی دکتری جامعهشناسی سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی

چگونه میتوان ناسیونالیسم را بهمثابه گفتمان مطالعه کرد؟ نخستین گام در فهم نظری ناسیونالیسم چیست؟ مسئله محوری مقاله حاضر این دو پرسش است. در راستای پاسخ به این پرسشها، نوشتار پیشرو سعی دارد در راه درک گفتمانی ناسیونالیسم بر همین گام نخست که هویت ملی بهمثابه دالی مرکزی در این گفتمان است، تاکید کند. درواقع کوشش مقاله بر آن است که با ارائه درکی هستیشناختی، فلسفی و نظری از هویت ملی - و بهواسطه آن مفهوم سیال هویت- گامی نخست در راه فهم گفتمان ناسیونالیسم بردارد. بهبیاندیگر سعی بر آن است تا نشان داده شود چگونه با در پرانتز قرار دادن نگاه و درک کل محور از گفتمان ناسیونالیسم میتوان با نگاهی جز­نگرانه و با بررسی اجزا این گفتمان– که هویت ملی و همچنین ملت از محوریترین این اجزا هستند- میتوان به درکی عمیقتر، دقیقتر و نظریتر از ناسیونالیسم دستیافت. تمرکز اصلی این نوشتار بر مقوله هویت و هویت ملی قرار دارد و میکوشد با بررسی رویکردها و جعبه ابزارهای نظری که هویت و هویت ملی را تعریف میکنند به بررسی نظری و تحلیلی این مفهوم بپردازد. ازاینرو با تعریف نظری هویت و هویت ملی با استفاده از رویکردهای کنشمتقابل نمادین و رویکردهای فرهنگی، گفتمان و روانکاوانه در کار نظریهپردازانی چون فروید، لاکان، ژیژک، لاکلائو و موفه و خوانش تحلیلی و مسئله محور از این نظریات هدف خود را پیگیری کند.

ناسیونالیسم, هویت, هویت ملی, ملت, ملیت