محمدحسین مختاری - دانشیار، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، قم، ایران

هدف پژوهش حاضر، ارزیابی میدانی اهمیت شاخصهای تحقق الگوی تمدن نوین اسلامی مبتنی بر اندیشههای امام خمینی در میان جامعه دانشگاهی میباشد. این پژوهش از نظر هدف کاربردی است و با روش میدانی درصدد ارزیابی میدانی جامعه دانشگاهی ایران براساس الگوی تمدن نوین اسلامی مبتنی بر اندیشههای امام خمینی میباشد. با مطالعه وصیتنامه الهی- سیاسی امام خمینی، ۱۱۶ جمله کلیدی و بهتبع آن ۹۲ مضمون پایه و ۴ مضمون سازماندهنده، به روش تحلیل مضمون از آن استخراج شد. این مضامین با استفاده از راهبرد تحلیل مضمون دستهبندی شده و نهایتا الگوی تمدن نوین اسلامی مبتنی بر اندیشههای امام خمینی ارائه شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر دانشجویان تحصیلات تکمیلی و طلاب سطح ۳ و ۴ حوزههای علمیه شهرهای تهران، قم و مازندران (به دلیل سهولت دسترسی به ایشان) هستند که به روش نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند. پژوهش بر این فرض استوار است که ارتباط معناداری میان شاخصها و متغیر تمدن نوین اسلامی در میان جامعه دانشگاهی وجود دارد. نتایج نشان داد که شاخصهای تمدن نوین اسلامی از وضعیت مناسبی در کشور برخوردار هستند. وحدت اسلامی با میانگین ۴.۵۴ درصد مناسبترین وضعیت را در میان شاخصهای تمدن نوین اسلامی دارد، اقتدار اسلامی با میانگین ۴.۲۹۱۷، بصیرت اسلامی با میانگین ۴.۱۲۵ و استقلال و آزادی اسلامی با میانگین ۳.۹۵۸۳ در رتبههای بعدی قرار دارند. علاوه بر این، نتایج معادلات ساختاری پژوهش حاکی از آن است که وحدت اسلامی به میزان ۰.۹۲ درصد با تمدن نوین اسلامی ارتباط دارد. نتایج مدل ساختاری نشان می‍دهد که وحدت اسلامی بیشترین تاثیر را بر شکلگیری تمدن نوین اسلامی دارد. اقتدار اسلامی با ۰.۸۹، بصیرت اسلامی با ۰.۸۰ و استقلال و آزادی اسلامی با ۰.۶۸ درصد در رتبههای بعدی هستند. با توجه به بالا بودن میزان ارتباط تمام شاخصها با تمدن نوین اسلامی، کوچکترین تغییری در مقدار هر یک از شاخصها، شکلگیری تمدن نوین اسلامی را تحت تاثیر قرار میدهد.

تمدن نوین اسلامی, جوانان و دانشگاهیان, امام خمینی, وحدت اسلامی, بصیرت اسلامی, اقتدار اسلامی, استقلال و آزادی اسلامی, جامعه دانشگاهی