مهرداد نورانی - دانشیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

همسو نبودن عوامل فعال در جامعه، همواره تغییراتی پدید میآورد که بیش از هر چیز ناشی از تباین عملکرد این عوامل است. هر جامعه تحت تاثیر کنش متقابل میان عوامل حفظ وضع موجود و عوامل جدید، تغییراتی متناسب با ظرفیت خود پیدا میکند. این تغییرات را معمولا به دو دسته «درونزا» و «برونزا» تقسیم میکنند. تغییرات «درونزا» قاعدتا تلاطم اجتماعی در پی ندارند و برای جامعه و تعادل ساختاری آن تهدیدی محسوب نمیشوند. ولی در تغییرات «برونزا» این احتمال وجود دارد که فرایند عادی تحول ساختار اجتماعی، دچار اختلال شود. به ویژه در تحولات ناگهانی ممکن است ساختار اجتماعی تا حد فروپاشی به خطر بیفتد.

ساختار اجتماعی, سیستم اجتماعی, تغییرات «درونزا» تغییرات «برونزا», تغییر ناگهانی جامعه سنتی, پویایی فرهنگی