وحید ولی پور دهنو - استادیار گروه علوم ورزشی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرمآباد، ایران.
اعظم درویشی - دانشجوی دکتری فیزیولوژی ورزشی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرمآباد، ایران.
پروانه علینژاد - کارشناس ارشد فیزیولوژی ورزشی، دانشگاه پیام نور واحد کرج، کرج، ایران.
حدیث مهرابیفرد - کارشناس ارشد فیزیولوژی ورزشی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرمآباد، ایران.

مقدمه: دیابت باعث اختلال در هموستاز گلوکز می­شود و آمادگی جسمانی و سلامتی مغزی افراد را کاهش می­دهد. مطالعه حاضر با هدف مقایسه برخی از عوامل آمادگی جسمانی و فیزیولوژیکی زنان سالمند دیابتی و غیردیابتی دارای اضافه­وزن انجام شد. روشکار: این مطالعه توصیفی- تحلیلی در سال ۱۳۹۸ بر روی ۳۴ زن سالمند شهر خرم­آباد انجام شد. یک هفته پیش از انجام آزمون­های آمادگی جسمانی، برای اندازه­گیری سطوح سرمی گلوکز، آیریزین، HbA۱c و BDNF، نمونه خونی در حالت ناشتا گرفته شد. ۵ روز پیش از انجام پژوهش، آزمودنی­ها با نحوه اجرای آزمون­ها آشنا شدند. سپس در روز اجرای پژوهش، تعدادی از آزمون­های آمادگی جسمانی ویژه سالمندان انجام شد. تحلیل دادهها با استفاده از آزمونهای تی مستقل و ضریب همبستگی پیرسون انجام شد. میزان p کمتر از ۰۵/۰ معنیدار در نظر گرفته شد. یافته­ها: در همه متغیرهای آمادگی جسمانی تفاوت معناداری بین دو گروه دیابتی و غیردیابتی وجود نداشت (۰۵/۰p>)، اما در همه متغیرهای فیزیولوژیکی تفاوت معناداری مشاهده شد (۰۵/۰p<). در گروه غیردیابتی همبستگی منفی و معناداری بین BDNF و HbA۱c (۰۰۰۵/۰=p و ۸۲۴/۰-=r) و آیریزین و HbA۱c (۰۰۰۵/۰=p و ۷۳۴/۰-=r) و همبستگی مثبت و معناداری بین BDNF و آیریزین (۰۰۴/۰=p و ۶۰۸/۰=r) وجود داشت، اما در گروه دیابتی همبستگی مثبت و معناداری بین گلوکز و HbA۱c (۰۲۸/۰=p و ۵۸۶/۰=r) و آیریزین و BDNF (۰۰۰۵/۰=p و ۸۵۳/۰=r) و همبستگی منفی و معناداری بین گلوکز و آیریزین (۰۱۵/۰=p و ۶۳۶/۰-=r)، BDNF و HbA۱c (۰۰۲/۰=p و ۷۵۹/۰-=r) و آیریزین و HbA۱c (۰۰۲/۰=p و ۷۵۲/۰-=r) وجود داشت. نتیجه­گیری: به­نظر می­رسد سطح آمادگی جسمانی زنان سالمند غیردیابتی و دیابتی یکسان می­باشد، اما در متغیرهای فیزیولوژیکی گروه غیردیابتی وضعیت بهتری داشتند. همچنین، آیریزین نقش مهم­تری نسبت به BDNF در دیابت دارد.

آمادگی جسمانی, آیریزین, دیابت, زنان, هموگلوبین گلیکوزیله, BDNF