علل مرگهای مادری در بیمارستانهای آموزشی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان با رویکرد ICD-MM در سالهای ۹۷-۱۳۹۰

مقدمه: استفاده سازمان جهانی بهداشت از دهمین ویرایش کتاب طبقهبندی بینالمللی بیماریها برای مرگهای در طول بارداری، زایمان و دوران نفاسی (ICD-MM) منجر به درک صحیحتری از مرگهای مادری میشود. مطالعه حاضر با هدف تعیین علل مرگ مادران باردار در بیمارستانهای آموزشی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان با استفاده از ICD-MM انجام شد. روشکار: در این مطالعه مقطعی که در سال ۱۳۹۸ انجام شد، ۱۰۷ پرونده مربوط به مادران باردار متوفی در فاصله سالهای ۹۷-۱۳۹۰ در زاهدان مورد بررسی قرار گرفتند. کدگذاری علل مرگ با استفاده از کتابهای ICD-MM همراه با سه جلد از ویرایش دهم کتابهای طبقهبندی بینالمللی بیماریها و مشکلات بهداشتی مرتبط (ICD-۱۰) انجام شد. دادههای مورد نظر در فرم گردآوری دادهها ثبت و با استفاده از نرمافزار آماری SPSS (نسخه ۱۵) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافتهها: در طی ۸ سال مورد مطالعه، ۱۰۷ مورد مرگ مادری رخ داد. نسبت مرگ مادری در جامعه پژوهش ۲۵۴ در صد هزار تولد زنده و میانگین سنی زنان باردار فوت شده ۳/۷±۷/۳۱ سال بود. علل مستقیم (۸/۷۳%)، علل غیرمستقیم (۶/۲۰%)، علل نامشخص (۸/۲%) و تصادفی (۸/۲%) از علل منجر به مرگهای مادری بودند. از ۹ گروه ذکر شده در ICD-MM، گروههای سایر عوارض مامایی (۴/۲۲%)، خونریزی مامایی (۶/۲۰%) و عوارض غیرمامایی (۶/۲۰%)، بیشترین سهم را در مرگهای مادری داشتند. نتیجهگیری: اختلالات انعقادی پس از زایمان، سپسیس و سایر بیماریهای خونی و اندامهای خونساز و سایر اختلالات خاص دستگاه ایمنی بهترتیب سه علت اصلی منجر به مرگهای مادری در این مطالعه بودند. بنابراین، پیشبینی خونریزی و آمادگی برای مقابله با آن مانند دسترسی سریع به خون و فرآوردههای آن، غربالگری مادران بارداری که دارای بیماریهای خونی هستند و ارائه آموزش و مراقبت تخصصی به آنها و همچنین توجه بیشتر به مراقبتهای پس از زایمان تا حداقل ۴۲ روز پس از زایمان بهخصوص در مواردی که دارای خونریزی و عفونت پس از زایمان هستند، میتوانند در پیشگیری بیشتر مرگهای مادری موثر واقع شوند.

Keywords:

اتیولوژی , طبقهبندی بینالمللی بیماریها , مرگ مادری