حسین حسینی

شاید کمتر اندیشمند نظامی، همچون کلاوزویتس، به همان اندازه که ستایش شده مورد طعن و مذمت نیز قرار گرفته است. موافقین او را به عنوان تنها فیلسوف جنگ که به بررسی همه جانبه جنگ پرداخته و نوآوریهایی در این زمینه پدید آورده، ستوده اند، و منتقدان، او را به عنوان مبلغ جنگهای مطلق و انهدامی، و پیامبر کشتار عمومی، مورد نکوهش قرار داده اند. تحلیلگرانی که در پی ارائه تفسیری بینابین و بیطرفانه بوده اند، آثار او را مشحون از آرا و اندیشه های ناهمگونی یافته اند که در یکجا، از بکارگیری عقلایی و حسابگرانه قوه قهریه حمایت می کند، و در جایی دیگر، نبرد تا انهدام کامل قدرت نظامی حریف را ترویج می کند. پرسش اینجاست که به راستی، جان کلام اندیشه کلاوزویتس درباره جنگ و استراتژی چیست؟

کلاوزویتس