فضل الله نوذری - استادیار دانشگاه جامع امام حسن(ع)
حسین مهرابی - پژوهشکده علوم دفاعی و امنیتی

محور مقاومت در منطقه غرب آسیا از اهمیت ژئوپولیتیک زیادی برخوردار است. این اهمیت باتوجهبه پیوستگی جغرافیایی آنها با کشور ایران تاثیر زیادی بر راهبردهای دفاعی جمهوری اسلامی ایران میتواند داشته باشد که در این تحقیق سعی شده است تاثیر عوامل ژئوپولیتیک طبیعی کشورهای ایران، عراق، سوریه، لبنان و سرزمینهای اشغالی موثر بر تدوین راهبرد دفاعی کشور بهعنوان مسئله تحقیق مورد بررسی قرار گیر؛ بنابراین، در پژوهش حاضر با بهرهگیری از روش توصیفی ـ تحلیلی و بهصورت کاربردی و با استفاده از گردآوری دادهها به روش کتابخانهای و تحقیقات میدانی تلاش شده است عوامل ژئوپولیتیک طبیعی مرتبط و موثر بر تدوین راهبرد دفاعی جمهوری اسلامی ایران بهعنوان سوال تحقیق شناسایی شود. بدینمنظور، برای تعیین این عوامل و تبیین نقش آنها (درقالب بسترهای فرصتآفرین، تهدیدزا، قوت و ضعف) پرسشنامه دو قسمتی، تنظیم و طراحی شد که بهمنظور تایید عوامل موثر ژئوپولیتیک طبیعی و نقشهای احصاشده آنها بر تدوین راهبرد دفاعی بین جامعه نمونه آماری ۵۰ نفری بهصورت تمامشمار توزیع و پس از اخذ نظر جامعه نمونه آماری با استفاده از تکنیکها و روشهای آماری، تجزیهوتحلیل شده و درادامه به جمعبندی و ارزیابی سوالات تحقیق پرداخته شده است و درنهایت در قسمت نتیجهگیری و در پاسخ به سوالات تحقیق، ضمن تعیین عوامل ۱۷ گانه موثر ژئوپولیتیک طبیعی کشورهای محور مقاومت، به تبیین نقشهای چهارگانه (قوت، ضعف، فرصت و تهدید) این عوامل که در تدوین راهبرد دفاعی جمهوری اسلامی ایران موثر میباشند؛ پرداخته شده است.

عوامل ژئوپولیتیک طبیعی, کشورهای محور مقاومت, راهبرد دفاعی, جمهوری اسلامی ایران