رمضانعلی عبدی - دانشجوی دکتری امنیت ملی
اصغر افتخاری - دانشیار علوم سیاسی دانشکده معارف اسلامی و علوم سیاسی دانشگاه امام صادق(ع)

امروزه نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران با اعتقاد به نقش محوری اسلام و مردم و نهادهای اجتماعی در توسعه نظم و امنیت عمومی درصدد است تا با استفاده از فرصتهای دینی و اسلامی و برقراری سازوکارهای مشارکت و دخالت مردم در برنامهها و طرحهای نظم و امنیت جامعه به افزایش میزان تعهد و اعتماد اجتماعی، قبول مسئولیت و انجام کارهای گروهی، افزایش مقبولیت اجتماعی و برقراری روابط عاطفی میان نیروی انتظامی و مردم بپردازد.هدف اصلی این مقاله ارائه الگوی اسلامی – ایرانی پیشگیری اجتماعی از وقوع جرم با تاکید بر نقش ناجا در امنیت اجتماعی میباشد. پژوهش حاضر از لحاظ طرح تحقیق، در زمره تحقیقات آینده نگر میباشد، از لحاظ نوع تحقیق، کاربردی است جامعه آماری پژوهش حاضر شامل ۵۰ نفر از متخصصان و نخبگان در حوزه الگوی اسلامی - ایرانی پیشگیری اجتماعی از وقوع که نمونهها به صورت هدفمند انتخاب گردیده است. ابزار گردآوری اطلاعات میدانی در این تحقیق پرسشنامه محقق ساختهای بوده است در این تحقیق برای تعیین اعتبار پرسشنامه از ضریب لاشه(CVR) استفاده شد و جهت سنجش پایایی (قابلیت اعتماد) پرسشنامه با مطالعه اولیه و انجام اصلاحاتی با استفاده از نرمافزار SPSS محاسبه شد. ضریب آلفای کرونباخ برای پرسشنامه به کار رفته در این تحقیق برابر با ۰.۹۱می­باشد. در این پژوهش، با ترکیب جنبه­های مثبت تحقیقات کمی و کیفی موضوع پیشگیری اجتماعی از جرم، شاخصهای مولفههای آن مطالعه شد و همچنین هریک از شاخصها اولویت بندی گردید. نهایتا باملاحظات جامعه شناختی و روانشناختی الگوی اسلامی – ایرانی که دارای دو بعد، چهار مولفه و شانزده شاخص بشرح ذیل بود ارائه نمود: الف- بعد اول یا بعد فردی (درون) مدل شامل دو مولفه: ۱- مولفه اصلاح باورهای دینی که شامل شاخص های: تواضع، مسئولیت محوری، توکل به خدا، تقوا و ایمان و... است. ۲- مولفه توانمندیهای فردی و اجتماعی که شامل شاخص های: شاخصهای مهارت زندگی، پایگاه اجتماعی، پیوند اجتماعی و... است. ب- بعد دوم یا بعد فرا فردی(برون) مدل نیز شامل دو مولفه: ۱- مولفه اجزای ساختاری که شامل شاخص های: شاخصهای عدالت اجتماعی، آگاهی اجتماعی، اعتماد اجتماعی و کنترل اجتماعی است. ۲- مولفه تقویت کنشگران اجتماعی که شامل شاخص های: خانواده، محله، رسانه، فضای مجازی، نهادهای امنیتی و انتظامی و نهادهای آموزشی است.

پیشگیری, پیشگیری اجتماعی, الگو, پلیس, الگوی اسلامی – ایرانی