راضیه رضایی حمید - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه بوعلی سینا، همدان
ابراهیم طالع فاضل - عضو هیئت علمی، دانشگاه بوعلی سینا

کانسار بهاریه با تناژ تقریبی یک میلیون تن مس، در استان خراسان رضوی و فاصله ۳۰ کیلومتری شمالخاور شهرستان کاشمر قرار دارد. طبق تقسیمبندیهای ساختاری زمینشناسی ایران، این ذخیره در پهنه سبزوار و منطقه فلززایی تکنار واقع شده است. کانهزایی بصورت چینهکران در یک افق معدنی با درازای تقریبی ۲۰۰ متر، ضخامت متغیر ۵ تا ۱۰ متر و راستای خاوری-باختری در میزبان آندزیت و ریولیت توف با سن ائوسن میانی، رخداده است. کالکوپیریت و پیریت کانههای سولفیدی اصلی هستند که بورنیت، گالن، اسفالریت، کوولیت، کالکوسیت، مالاکیت و هماتیت به صورت فرعی آنها را همراهی میکنند. طبق شواهد تجزیه ریزکاو الکترونی (EPMA)، بیشینه طلا و نقره به ترتیب معادل ۲۱/۰ و ۱/۰ درصد وزنی در میزبان کالکوپیریت و بیشینه نقره ۱۴/۰ درصد وزنی در ترکیب کانی گالن، آشکار شد. براساس بررسیهای شیمی کانی، در پیریتهای کانسار بهاریه، میانگین نسبت Co/Niبرابر ۷۱/۲ بدست آمد که میتواند نشانگر خاستگاه گرمابی آن باشد. با توجه به نتایج زمین دماسنجی نسبتBi /Sb در گالن و ژئوشیمی اسفالریت (تمرکز بالای Cd با مقدار میانگین ۹۲/۰ درصد وزنی و نسبت Zn/Cd ناچیز ۵۴/۶۷) شرایط فیزیکوشیمیایی و ترمودینامیکی سیال کانهدار در کانسار بهاریه با کانسارهای گرمابی-ماگمایی دما متوسط همخوانی دارد. دامنه تغییرات ایزوتوپی δ۳۴S نمونههای کالکوپیریت و پیریت بین ۳/۷- تا ۵/۰ پرمیل در تغییر است.

کانسار مس بهاریه, شیمی کانی, ایزوتوپ گوگرد, کاشمر, پهنه سبزوار