کریم آذربایجانی - استاد گروه اقتصاد، دانشگاه اصفهان
علی سرخوش سرا - دانشجوی دکتری اقتصاد، دانشگاه اصفهان
ساناز یونسپور - دانشجوی دکتری اقتصاد، دانشگاه اصفهان

سرمایهگذاری مستﻘیم خارجی و افزایش حجم تجارت بهعلت مزیتهایی ماننـد انتﻘـال فناوری، ارتبـاط بـا بازارهای بینالمللی، انتﻘال مهارتهای مدیریتی، و ... بهمنزله منبعی مناسب برای انباشت سرمایه و ارتﻘای رشد اقتصادی در کشورهای درحالتوسعه شناخته شده است. ازطرفی، این امکان نیز وجود دارد که با افزایش رشد اقتصادی و مﻘیاس تولید و درنتیجه مصرف انرژی تخریب محیط زیست در این کشورها بیشتر نمایان شود. به همین علت، این پژوهش تاثیر سرمایهگذاری مستقیم خارجی و آزادسازی تجاری در میزان انتشار دیاکسیدکربن (بهمثابه شاخصی برای کیفیت محیط زیست) و استفاده از انرژیهای پاک را در کشورهای منتخب درحالتوسعه طی دوره ۱۹۷۱ تا ۲۰۱۴ با استفاده از رهیافت پنل ARDL بررسی میکند. یافتههای این پژوهش نشان میدهد که باوجود تاثیر مثبت و معنیدار سرمایهگذاری مستقیم خارجی در استفاده از انرژیهای پاک و رشد اقتصادی این متغیر تاثیر معنیداری در تخریب محیط زیست کشورهای موردمطالعه نداشته است. ازطرفی، نتایج نشان داد که آزادسازی تجاری رابطه مثبت و معنیداری با انتشار دیاکسیدکربن دارد، درحالیکه این متغیر اثر منفی و معنیداری بر مصرف انرژیهای پاک دارد. درنهایت، نتایج مطالعه بیانگر آن است که سرعت تعدیل بهسمت تعادل بلندمدت در این الگو نسبتا بهکندی صورت میگیرد.

سرمایهگذاری مستقیم خارجی, آزادسازی تجاری, کیفیت محیط زیست, انرژی پاک, رشد اقتصادی. طبقهبندی JEL: Q۲, E۲۴, C۳۳