بررسی اثر تعاملی فرهنگ، ورزش، رسانه و سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی استان های ایران: رویکرد گشتاورهای تعمیم یافته

 تولید ناخالص داخلی و نرخ رشد آن از مهم­ترین شاخص‎های عملکردی اقتصاد کلان است. فرهنگ و سرمایه انسانی از عواملی هستند که در مطالعات اخیر به­عنوان عوامل موثر و مهم بر رشد اقتصادی مورد توجه قرار گرفته­اند. فرهنگ و سرمایه انسانی توانایی شکل­دهی رشد اقتصادی پایدار را همراه با سایر نهاده­های تولید دارند. اقتصاد فرهنگ، اقتصاد ورزش و اقتصاد رسانه همپوشانی زیادی با هم دارند. این مقاله در نظر دارد، بررسی نماید آیا رشد اقتصادی از فرهنگ، ورزش و رسانه اثر می­پذیرد یا خیر. همچنین مشخص نماید، آیا این متغیر اثرگذاری بر رشد اقتصادی از کانال سرمایه انسانی را دارد یا خیر. در این مطالعه فرهنگ، ورزش و رسانه با استفاده ازارزش­افزوده و مزیت نسبی و استفاده ازمعیار RCA محاسبه شده است. تاثیر متغیرهای کلیدی مانند سرمایه و نیروی کار بر رشد اقتصادی استان­های ایران در قالب رگرسیون تلفیقی پویا (GMM) در دوره ۱۳۷۹-۱۳۹۵با توجه به داده­های منتشرشده در سال ۱۳۹۸ برآورد شده است. نتایج نشان می­دهد،  اثر مزیت نسبی ارزش­افزوده شاخص فرهنگ، ورزش و رسانه بر رشد اقتصادی مثبت و معنی­دار است. همچنین، سرمایه انسانی می­تواند به افزایش اثرگذاری شاخص فرهنگ فرهنگ، ورزش و رسانه بر رشد اقتصادی منجر شود.

Keywords:

رشد اقتصادی , فرهنگ , گشتاورهای تعمیم­ یافته , ارزش­ افزوده , سرمایه انسانی طبقه ­بندیJEL: C۲۳ , O۴۷ , Z۱ , J۲۴