طیبه پورمندبخشایش - کارشناس ارشد علوم اقتصادی، دانشگاه تبریز
محمد وجدانی - کارشناسی ارشد اقتصاد توسعه ،دانشگاه امام صادق(ع)
مهدی صادقی شاهدانی - استاد دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد دانشگاه امام صادق(ع)

هدف اصلی این تحقیق بررسی تاثیرات صادرات غیرنفتی و سرمایهگذاری مستقیم خارجی بر اشتغال، در یک چارچوب متحد، با بررسی اطلاعات ۱۴ کشور منطقه منا در سالهای ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۸ با استفاده از مدل اقتصادسنجی فضایی می باشد. متغیرهای توضیحی مورد بررسی در این تحقیق شامل صادرات، درجه باز بودن تجاری، تولید ناخالص داخلی، صادرات نفت، سرمایه ثابت و دستمزد واقعی میباشد که بهصورت مستقیم و غیرمستقیم و کلی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج این تحقیق نشان داد صادرات و سرمایه گذاری مستقیم خارجی بهعنوان متغیرهای مهم مورد بررسی نقش بسزایی در افزایش اشتغال کشورها بهطور مستقیم و غیرمستقیم دارد؛ اما درجه باز بودن تجاری نتوانسته تاثیر مثبتی بر اشتغال داشته باشد. علاوه بر این، دستمزد واقعی و سرمایه ثابت نیز توانستهاند در افزایش اشتغال کشورهای مورد بررسی موثر واقع شوند. متغیر صادرات نفتی نیز دارای تاثیر منفی بر اشتغال بوده است که منفی بودن صادرات نفتی مورد انتظار و مطابق نظریات تجربی است. با توجه به نتایج احصا شده در این مقاله بهبود تجارت بینالملل و افزایش سرمایه گذاری مستقیم خارجی، توسعه صادرات و اجتناب از سیاست خام فروشی در جهت افزایش اشتغال توصیه میشود.

سرمایهگذاری مستقیم خارجی, صادرات, اشتغال, منطقه منا, مدل دوربین فضایی طبقهبندی JE L:C۳۱, F۲۱, E۲۴, R۱۲