بررسی تطبیقی مینیمالیستی داستانهای کودکانه زکریا تامر و صادق هدایت

جنبش فرمالیسم (۱۹۲۰) مغرب­زمین، باعث شکل­گیری منشور مینی مالیسم، با شعار «کم، زیاد است» در ادبیات گردید و نویسندگان از این رویکرد استقبال کردند، چنان که داستانهای کودکانه تامر و هدایت متاثر از اصول فرمالیسم است. داستانهای تامر شکلدهنده آغاز راه صحیح برای کودکان و نوجوانان و مبلغ ارزشهای انسانی است و نیز هدایت در داستانهای کودکانه خویش توجه ویژهای به نکات اخلاقی و تربیتی دارد. این دو نویسنده، گاه فضا را برای بیان ارزشها آماده میکنند و زمانی نتیجهگیری و درک آن را به مخاطب وامیگذارند. بیشتر داستانهای مورد بحث، از طرحی ساده؛ یعنی خرده پیرنگ برخوردارند و زبان آنها برای همگان قابل فهم است. شخصیت­ها در این داستانها نماینده افکار، رفتار و گفتار جامعه سوری و ایرانی هستند و زمان داستانها بر گذشته و حال دلالت دارد؛ اما به مکان وقوع حوادث، اشارهای نشدهاست و تنوع مکانی نیز در آنها وجود ندارد. این مقاله، عناصر مینیمالیسم را در داستانهای تعلیمی زکریا تامر و صادق هدایت با هدف تبیین مشخصههای مینیمالیسم و انگیزه نویسندگان از توجه به این شگردها در رویکردی توصیفی- تحلیلی وبا تکیه بر مکتب تطبیقی آمریکایی بررسی کرده و نشان داده است که بسیاری از داستانهای این دو نویسنده، مشخصههای مینیمالیستی مانند: محدودیت شخصیتها، گفتوگوی زیاد، جملات کوتاه و... را بازنمایی کردهاند.  

Keywords:

ادبیات تطبیقی , مینیمالیسم , داستان , ادبیات کودک , زکریا تامر , صادق هدایت