سید احمد میر خلیلی
مجید محمد زاده

بحث از اهداف قانون، ملاک صحت و سقم، منشا مشروعیت و اعتبار یک قانون و همچنین بررسی شرایط قانونگذار، از پیچیدهترین و جدال برانگیزترین مسائل این حوزه از علوم بشری است. مهمترین دیدگاه پیرامون اعتبار و مشروعیت قانون، وضع آن ازسوی مقام ذیصلاحی است که همه شرایط لازم قانونگذاری را داشته باشد؛ شرایطی از قبیل شناخت کامل انسان و آگاه به مصالح و مفاسد او، پیراستگی بودن از هر نوع سودجویی، منفعتطلبی و خودخواهی. از دیدگاه قرآن تنها کسی که شرایط و صلاحیت لازم قانونگذاری را داراست، تنها خداوند حکیم و علیم است؛ از اینرو، منشا و اعتبار قانون نیز تنها اوست. در اسلام حق حاکمیت و ولایت اولا و بالذات از آن خداست و ثانیا و بالعرض حق کسانی است که خداوند آنان را برگزیده و پیروی از ایشان را واجب کرده است؛ در نتیجه، قرآن و سنت پیامبر اعظم۹ و اهل بیت او: کتاب زندگی و قانون اساسی بشر برای رسیدن به سعادت می باشد. اهداف قانون و قانونگذاری، منشا و اعتبار قانون و قانونگذاری و شرایط قانون و قانونگذاری و مقایسه مکاتب مختلف قانونگذاری از مطالبی است که در نوشتار حاضر مطرح شده است.

قرآن, حقوق, قانونگذاری, اهداف و شرایط قانونگذار